Κάμερες παντού στους δημόσιους χώρους, σε επιτήρηση οι διαδηλωτές

Με τη βούλα της κυβέρνησης Μητσοτάκη νομιμοποιείται πλέον και θα εφαρμόζεται επισήμως στις συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, πολιτικές/κομματικές, η χρήση συστημάτων παρακολούθησης με λήψη και καταγραφή ήχου ή εικόνας, περιλαμβανομένων μη σταθερών καμερών, φορητών ή κινητών παντός είδους, drones κλπ.

Θα επιτρέπεται η λήψη εικόνας πλήρους εποπτείας της συνάθροισης, «χωρίς δυνατότητα εστίασης σε φυσικά πρόσωπα» ενώ προβλέπεται επεξεργασία δεδομένων ήχου κατ’ εξαίρεση, με σκοπό τον εντοπισμό και «την αναγνώριση προσώπων που εμπλέκονται σε αξιόποινες πράξεις».

Η επιτήρηση δηµόσιων υπαίθριων συναθροίσεων που συνδέεται µε την άσκηση του ατοµικού δικαιώµατος του συνέρχεσθαι, αποκτά από την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2020 συγκεκριμένες ρυθμίσεις, στο πλαίσιο νέου νομοθετήματος για τη χρήση συστημάτων παρακολούθησης στους δημόσιους χώρους και την επεξεργασία δεδομένων.

Η εγκατάσταση και λειτουργία σταθερών, περιστρεφόμενων ή κινητών συστημάτων επιτήρησης, σε χώρους και κατά τη διάρκεια πραγματοποίησης δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης, «είναι επιτρεπτή με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση του υπεύθυνου επεξεργασίας, κατόπιν έγκρισης του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών, εφόσον έχει γνωστοποιηθεί στον οργανωτή της συνάθροισης και τους μετέχοντες σε αυτή (…)».

Όλα αυτά έχουν ενταχθεί στο Προεδρικό Διάταγμα υπ΄αριθμ. 75 (1) με τίτλο «Χρήση συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους» (ΦΕΚ Α΄, Αρ. Φύλλου 173-10.9.2020). Οι διατάξεις του διατάγματος για την επιτήρηση στους δημόσιους χώρους εφαρμόζονται στα συστήματα επιτήρησης, ανεξαρτήτως των τεχνικών τους προδιαγραφών, εάν δηλαδή χρησιμοποιούν αναλογική ή ψηφιακή τεχνολογία, εάν διαθέτουν κάμερες σταθερές, περιστρεφόμενες ή κινητές, προσαρμοσμένες σε σταθερές βάσεις ή φορητές μεταφερόμενες από οχήματα κάθε είδους (εδάφους, θαλάσσης ή αέρος, επανδρωμένα ή μη) ή από φυσικά πρόσωπα, ή εάν χρησιμοποιείται οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή ή ηλεκτρονικά συστήματα, όπως επίσης και ανεξαρτήτως του είδους της εικονοληψίας (συνεχούς ή ασυνεχούς). Στα συστήματα αυτά ανήκουν ιδίως τα κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης, με πρόσθετο εξοπλισμό για τη μετάδοση, αποθήκευση και κάθε είδους περαιτέρω επεξεργασία της εικόνας και του ήχου. Στο προεδρικό διάταγμα, το οποίο έχει δεκαπέντε άρθρα, αναφέρεται ότι ελήφθη υπ΄ύποψιν η υπ’ αρ. 3/2020 Γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και η υπ’ αρ. 145/2020 Γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Προσδιορίζεται ότι υπεύθυνοι επεξεργασίας είναι η Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα και το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, ως δημόσιες αρχές που είναι αρμόδιες για την πρόληψη, διερεύνηση, ανίχνευση ή δίωξη των εγκλημάτων ή την εκτέλεση των ποινικών κυρώσεων, περιλαμβανομένων της προστασίας από απειλές κατά της δημόσιας ασφάλειας και της αποτροπής τους.Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, τα συστήματα επιτήρησης στους δημόσιους χώρους θα χρησιμοποιούνται για την αποτροπή και καταστολή των αξιόποινων πράξεων («αντικείμενο της καταστολής συνιστά και η απόδειξη τέλεσης αξιόποινων πράξεων και ταυτοποίησης του δράστη») και τη διαχείριση της κυκλοφορίας που περιλαμβάνει την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων στο οδικό δίκτυο, τη ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων, καθώς και την πρόληψη και διαχείριση τροχαίων ατυχημάτων.Αναφορικά με το είδος των δεδομένων που συλλέγονται σε δημόσιους χώρους ορίζεται (άρθρο 7) ότι :

– Κατά τη διαχείριση της κυκλοφορίας, η επεξεργασία δεδομένων εικόνας περιορίζεται στην αναγνώριση των πινακίδων κυκλοφορίας και της κατηγορίας (επιβατικά, φορτηγά, λεωφορεία κ.λπ.) των οχημάτων.

– Η λήψη και επεξεργασία δεδομένων ήχου, στο μέτρο που σε αυτόν περιλαμβάνονται δεδομένα από τα οποία μπορεί να γίνει αναγνώριση προσώπων, δεν πρέπει να είναι ενεργοποιημένη. Η επεξεργασία δεδομένων ήχου επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση, κατόπιν ειδικώς αιτιολογημένης απόφασης του υπεύθυνου επεξεργασίας, η οποία εγκρίνεται από τον αρμόδιο εισαγγελέα, με σκοπό τον εντοπισμό και την αναγνώριση προσώπων που εμπλέκονται σε αξιόποινες πράξεις της περ. α του άρθρου 3 και οι οποίες διαλαμβάνονται στην παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2225/1994 (Α΄ 121), εφόσον η διερεύνηση των ανωτέρω αξιόποινων πράξεων είναι αδύνατη ή ουσιωδώς δυσχερής χωρίς αυτή.

Στην προαναφερόμενη απόφαση γίνεται ειδική μνεία α) της αξιόποινης πράξης, για τη διακρίβωση της οποίας είναι απαραίτητη η επεξεργασία β) των ενδείξεων ως προς την εμπλοκή των ερευνώμενων προσώπων στην τέλεση της πράξεως αυτής, γ) του σκοπού της επεξεργασίας, δ) της αδυναμίας ή ιδιαίτερης δυσχέρειας διακρίβωσης της πράξης με άλλο τρόπο και ε) της απολύτως αναγκαίας χρονικής διάρκειας της επεξεργασίας.Ξεχωριστό άρθρο υπάρχει για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις (άρθρο 6).

Σε αυτό αναφέρεται ότι η εγκατάσταση και λειτουργία σταθερών, περιστρεφόμενων ή κινητών συστημάτων επιτήρησης, «σε χώρους και κατά τη διάρκεια πραγματοποίησης δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης, είναι επιτρεπτή με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση του υπεύθυνου επεξεργασίας, κατόπιν έγκρισης του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών, εφόσον έχει γνωστοποιηθεί στον οργανωτή της συνάθροισης και τους μετέχοντες σε αυτή και μόνο για τους σκοπούς που αναφέρονται στο άρθρο 3».Κατά τις δημόσιες συναθροίσεις, η λήψη εικόνας πλήρους εποπτείας της συνάθροισης για τη διαπίστωση του όγκου και της διαδρομής αυτής, χωρίς δυνατότητα εστίασης σε φυσικά πρόσωπα, «είναι επιτρεπτή, αποκλειστικά προς πλήρωση των σκοπών του άρθρου 3 και εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για την ομαλή διεξαγωγή της συνάθροισης».

Επίσης, σημειώνεται ότι τα δεδομένα που συλλέγονται, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων για τη λειτουργία και χρήση συστημάτων επιτήρησης σε δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις, «καταστρέφονται αυτόματα, με μέριμνα του υπεύθυνου επεξεργασίας, εντός σαράντα οκτώ (48) ωρών από τη λήξη της συνάθροισης, εφόσον αυτή εξελίχθηκε και ολοκληρώθηκε ομαλά και δεν αποτυπώνεται κρίσιμο συμβάν που εμπίπτει στον επιδιωκόμενο σκοπό (…). Σε αντίθετη περίπτωση, εφαρμόζονται αναλόγως άλλες διατάξεις (άρθρο 8) του προεδρικού διατάγματος.

Δείτε εδώ το Προεδρικό Διάταγμα

*Από το Documento