Ένα από τα πρώτα πράγματα που θα αρχίσεις να παρατηρείς στη δουλειά του Joe Christian Leyendecker είναι ότι οι γυναίκες που σχεδίαζε δεν ήταν ποτέ τόσο όμορφες όσο οι άντρες του, οι οποίοι ήταν απίστευτα όμορφοι. Μας έδωσε τη φινέτσα του “Υπέροχου Gatsby” 20 χρόνια πριν καν ο F. Scott Fitzgerald σκεφτεί να τον δημιουργήσει. Παρατηρήστε για ένα λεπτό τον γοητευτικό άνδρα στη σκάλα, ο οποίος δεν θα μπορούσε να δείχνει λιγότερο ενδιαφέρον για το κορίτσι με το προκλητικό ροζ φόρεμα δίπλα του. Το βλέμμα του είναι καρφωμένο σε κάτι, ή κάποιον, άλλο και ο θεατής καλείται να μαντέψει τι μπορεί να είναι αυτό.
Ο Leyendecker δημιούργησε πάνω από 400 εξώφυλλα περιοδικών κατά τη Χρυσή Εποχή της Αμερικανικής Εικονογράφησης*, ζωγραφίζοντας την εικόνα του νέου αρσενικού του 20ου αιώνα και επηρεάζοντας εκατομμύρια Αμερικανών, λίγοι από τους οποίους γνώριζαν ότι ήταν gay. Πάνω από έναν αιώνα αργότερα, ενώ τώρα αρχίζει να βρίσκει έδαφος στα mainstream ΜΜΕ η LGBT διαφήμιση, ας ρίξουμε μια ματιά στον πρωτοποριακό καλλιτέχνη που εκ των υστέρων ελάχιστα φαίνεται να έκρυβε την σεξουαλικότητά του.
“Βασικά, προφέρεται λόιν-ντέκερ (loin-decker)”, ήταν κάτι που θα άκουγες τον Joe να λέει συχνά. Ως εξπέρ στο να απεικονίζει καλυμμένους με λάδι παίδαρους, οι διαφημίσεις του Leyendecker εμφανίζονται σε όλες τις mainstream εκδόσεις από την αρχή του 1900 μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το νέο αρσενικό της Αμερικής ήταν μυώδες, συχνά μισόγυμνο και σχεδόν πάντα πιο ενδιαφέρον να το κοιτάς από ότι το θηλυκό αντίστοιχό του, κρύβοντας κάτι στο προβληματισμένο βλέμμα του. Στην παραπάνω εικόνα, το Gibson girl** του Leyendecker σχεδόν χάνεται στο υπόβαθρο της εικόνας ενώ οι δύο παίχτες του γκολφ φαίνεται να είναι σε έναν δικό τους κόσμο. Αντίστοιχα στην αποκάτω εικόνα, το όμορφο αρσενικό δείχνει αφηρημένο ενώ η παρτενέρ του φαίνεται ότι είναι η μόνη που ενδιαφέρεται για τη σωματική τους επαφή.
Ο Joe Christian γεννήθηκε σε ένα χωριό του Ρήνου και μετανάστευσε στο Σικάγο όπου σπούδασε στο Ινστιτούτο Τεχνών της πόλης, πριν πάει στο Παρίσι για ένα διάστημα. Το αποτύπωμα της επαναστατικής τέχνης εκείνων των χρόνων, από τις καμπύλες του Μούχα στις αναψοκοκκινισμένες φιγούρες του Λωτρέκ, είναι κάτι που μένει για πάντα στη δουλειά του Joe…
O Joe Christian Leyendecker στο ατελιέ του.
Επέστρεψε στην Αμερική το 1899 και έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά, φτιάχνοντας διαφημίσεις για τα πάντα, από εταιρίες που πωλούσαν κάλτσες μέχρι την κατασκευάστρια εταιρεία πρωινού φαγητού, την Kellogg’s. Μπορεί ακόμα να του πιστωθεί η δημιουργία της φιγούρας του παχουλού ντυμένου στα κόκκινα Άγιου Βασίλη που αργότερα υιοθετήθηκε από την Coca Cola. Και κυρίως, το 1899, άρχισε η 44χρονη σχέση του με την Saturday Evening Post.
Το magnum opus της δουλειάς του όμως είναι “ο άνδρας της Arrow Collar” (The Arrow Collar Man), ένας χαρακτήρας σχεδιασμένος για μια εταιρεία πουκαμίσων ο οποίος έγινε ένα από τα μεγαλύτερα αντρικά sex symbol των αρχών του 20ου αιώνα. “Είχε μια τόσο μεγάλη θέση στο πάνθεον του σέξι όσο ο Ροδόλφο Βαλεντίνο, ο Έλβις και ο Άντρας των Marlboro”, εξηγεί η Laird Borrelli Persson της Vogue.
“O άνδρας της Arrow Collar προηγείται του Jay Gatsby 20 χρόνια”, σημειώνει η Persson, “και μερικοί κριτικοί πιστεύουν ότι αναφέρεται σε αυτόν η Daisy Buchanan όταν λέει στον Gatsby: ‘Πάντα φαίνεσαι τόσο cool. Μοιάζεις με τη διαφήμιση του άντρα . . . ξέρεις, τη διαφήμιση του άντρα.’”
Οι Αμερικάνοι λιποθυμούσαν, το ίδιο και ο J.C., και για καλό λόγο: το μοντέλο πίσω από τον άντρα της Arrow Collar δεν ήταν άλλος από τον Charles Beach, μούσα και έρωτα της ζωής του…
Αριστερά μια σπάνια φωτογραφία του Charles Beach, δεξιά πορτρέτο του.
Ο Leyendecker έζησε με τον Charles σε ένα θαυμάσιο σπίτι στο New Rochelle, στη Νέα Υόρκη, όπου διοργάνωναν το ένα πάρτι μετά το άλλο πιστοί στο πνεύμα και τη δόξα της θορυβώδους δεκαετίας του ’20, ενσωματώνοντας την decadence της εποχής και υποκύπτοντας στην παραμυθένια ζωή α λα Gatsby χάρη στην επιτυχία του.
Αν και η σεξουαλικότητα του Leyendecker ήταν γνωστή στον κλάδο, παρέμενε μυστικό για το κοινό. Η δουλειά του όμως μιλούσε γι αυτόν, μολονότι κωδικοποιημένη: υπαινικτικές ματιές, προτίμηση σε αντρικά θέματα, όπως αποδυτήρια, κλαμπ κυρίων και ραφτάδικα. Είναι λες κι ο Leyendecker προσπαθούσε να επικοινωνήσει με ένα gay κοινό μέσα από κρυφές ματιές και χαμηλόφωνο ομοφυλοφιλικό ερωτισμό. Η περίοδος του πολέμου ήταν επίσης ιδανική για να κρυφτεί ο ομοφυλοφιλικός ερωτισμός σε κοινή θέα με τον J. C. να ζωγραφίζει αναρίθμητες αφίσες στρατολόγησης για τον Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών και για τη συνολικότερη πολεμική προσπάθεια.
“Δημιούργησε την αντίθετη εικόνα στον Τραχύ Καβαλάρη (Rough Rider) του Teddy Roosevelt”, εξηγεί ο James Gifford στο Dayneford’s Library: American Homosexual Writing, 1900-1913, “χρησιμοποιώντας την αθλητικότητά του αλλά ραφινάροντάς τη σε ένα αντρικό πρότυπο μιας αμερικανοποιημένης εκδοχής του δανδή α λα Όσκαρ Ουάιλντ”.
Ένας από τους μεγαλύτερους θαυμαστές του J. C ήταν ο Norman Rockwell, από τους εμβληματικότερους ζωγράφους της Αμερικής. “Ο Rockwell έκανε στην ουσία το παν για να μιμηθεί τον Leyendecker”, υποστηρίζει η American Illustrators Gallery, τη στιγμή που ο δεύτερος “έλαβε λίγο θαυμασμό ή εύσημα για τις πραγματικά εμβληματικές εικόνες του”.
Δίπλα δίπλα οι δουλειές των δύο καλλιτεχνών, αριστερά του Leyendecker, δεξιά του Rockwell.
Όσο περνούσε ο καιρός, οι άνδρες του Leyendecker έπεσαν στην αφάνεια μπροστά στη ρόδινη, επαρχιώτικη οπτική της Αμερικάνα που πρέσβευε ο Rockwell- αυτό δεν μειώνει το ταλέντο και την αυθεντικότητα του Rockwell, απλά πρέπει να δοθούν τα εύσημα εκεί που αναλογούν. Υπήρχαν διαφορές μεταξύ τους, στο κάτω-κάτω ρίξτε μια ματιά στο πως απεικόνισε ο καθένας τη Γιορτή των Ευχαριστιών…
Αριστερά μια διαφήμιση φιλοτεχνημένη από τον Leyendecker, δεξιά από τον Norman Rockwell.
Ο Leyendecker χτυπήθηκε πολύ από την οικονομική κρίση του 1929. Μέχρι το 1943, ο εκδότης του στη The Saturday Evening Post είχε συνταξιοδοτηθεί, ο πόλεμος είχε ανεβάσει ταχύτητα και ο J.C. κατέληξε να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής του μαζί με τον Charles στο New Rochelle, υποδεχόμενος λίγους επισκέπτες. Στην κηδεία του ο Norman Rockwell μετέφερε το φέρετρό του. Λέγεται ότι είπε στον Charles να “καταστρέψει τα πάντα” αφού πεθάνει– κάθε ερωτικό γράμμα, τηλεγράφημα, το οτιδήποτε– που μπορούσε να αποκαλύψει τη σχέση τους. Όμως ο αληθινός του εαυτός δεν θα μπορούσε ποτέ να σβηστεί γιατί υπήρχε σε κάθε γεμάτη αγάπη πινελιά καθενός άντρα της Arrow Collar που έφτιαξε.
*www.google.com/search
** www.google.com/search?client=firefox-b-d&q=gibson+girl
Μετάφραση – απόδοση: Ηλέκτρα – Ήλια Χατζηκάλφα
Πρωτότυπο κείμενο εδώ.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.