Αν η εποχή της Ντόροθι Πάρκερ είχε social media είναι βέβαιο πώς θα έκανε θραύση. Τη χαρακτήριζαν οι ατάκες της, το χιούμορ, η διαφορετική οπτική στα πράγματα που περνούσε επιτυχημένα στον λόγο και γινόταν αρεστή από πολλούς, παρότι μέχρι και τον θάνατό της δεν υπήρχε η σημερινή εύκολη διάδοση του γραπτού. Δεν υπήρχε το “viral”.
Είναι απόλυτα βέβαιο επίσης ότι στο προφίλ της θα είχε χιλιάδες followers και κάθε της ανάρτηση θα μετρούσε εκατοντάδες κοινοποιήσεις. Θα είχε αμέτρητους υποστηρικτές και πιθανόν αρκετούς haters για την εριστικότητά της.
Από την άλλη η Ντ. Πάρκερ δεν ήταν μόνο η γυναίκα με τις πικάντικες ατάκες, για τις οποίες οι περισσότεροι τη γνωρίζουν. Και θα ήταν άδικο να τη φανταστούμε μόνο ως διαδικτυακή περσόνα, φέρνοντας τη στα μέτρα της δικής μας εποχής. Άσε που θα ήταν εξαιρετικά αμφίβολο αν θα επέλεγε να εκφραστεί μέσω μιας τόσο φτιαχτής πραγματικότητας.
Η πληθωρική και έντονη παρουσία της Ντ. Πάρκερ αποτυπώθηκε σε όλα τα επίπεδα. Στα έργα της, στον καλλιτεχνικό και πολιτικό της λόγο και στις δράσεις ενάντια στον ρατσισμό και την αδικία. Ως αναρχική έδωσε δύσκολους αγώνες συμβάλλοντας στην κατάκτηση δικαιωμάτων που προσπαθούν να αντέξουν ακόμη ως αυτονόητα στο σήμερα και τότε φάνταζαν αδιανόητα.
Η Ντόροθι Πάρκερ ήταν από τις πρώτες Αμερικανίδες διανοούμενες που έκρουσαν τον κώδωνα του κίνδυνου για τις προθέσεις των ναζί για τους εβραίους.
Απαρνήθηκε τα πλούτη και υποστήριξε με θέρμη στους δρόμους των πόλεων και της Τέχνης το δίκαιο των αδύναμων, των αδικημένων, των πολλών περισσότερων που ζούσαν σε φτώχεια σε σχέση με αυτούς που ζούσαν με άνεση. Κατάλαβε από πολύ μικρή ηλικία ότι η κοινωνία πρέπει να είναι διαφορετική και της είχε κάνει εντύπωση ο μόχθος των χιονοκαθαριστών. Όπως έγραψε αργότερα, θυμόταν ότι της είχαν κάνει εντύπωση κάποια χριστούγεννα και είχε σκεφτεί ότι «δεν ήταν τόσο ωραίο να υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν μόνο σε τέτοιες καιρικές συνθήκες, επειδή σε κανονικές δεν υπάρχουν δουλειές γι΄ αυτούς.”
Όταν πέθανε ήταν ξεχασμένη από τους περισσότερους, όπως και οι αγώνες της. Αποδείχτηκε όμως ότι δεν υποχώρησε ποτέ από τις ιδέες της, καθώς λίγο μετά τον θάνατό της έγινε γνωστό πως είχε αφήσει μια ολόκληρη περιουσία στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για τον αγώνα των μαύρων. Εκείνη δεν ξέχασε.
Η Ντόροθι Πάρκερ και ο τότε σύζυγός της Άλαν Κάμπελ, γράφουν και διαβάζουν στη φάρμα τους στην Πενσυλβάνια το 1937
Κάποτε, νέα σαν ήμουν και αληθινή,
κάποιος με στενοχώρησε.
Την εύθραυστη καρδιά μου ράγισε στα δυό.
Και αυτό είναι κακό.
Ο Έρωτας είναι για τους άτυχους
κατάρα.
Κάποτε, ράγισα μια καρδιά και ‘γώ.
Και αυτό είναι χειρότερο.
*Το ποίημά της «Ένα μικρό τραγούδι». Τους στίχους μετέφρασε στα ελληνικά η Τζούτζη Μαντζουράνη
Γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου του 1893 στο Νιου Τζέρσεϊ και πέθανε στις 7 Ιουνίου του 1967 στη Νέα Υόρκη. Η οικογένειά της ήταν μεσοαστική, όμως έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια, καθώς έχασε τη μητέρα της σε ηλικία μόλις πέντε ετών και ο πατέρας της την χτυπούσε. Στα 9 της έχασε και τη μητριά της, την οποία πάντως ποτέ της δεν αποκάλεσε μητέρα.
Από πολύ μικρή ηλικία έγραφε ποιήματα και στα 21 της είδε να δημοσιεύεται κάποιο για πρώτη φορά από το περιοδικό Vanity Fair το οποίο κυκλοφορεί και σήμερα. Λίγους μήνες αργότερα προσελήφθη από το Vogue.
Σύντομα αναγνωρίστηκε το ταλέντο της ως ποιήτρια, συγγραφέας, κριτικός και σατιρικός. Εξίσου σύντομα κατάφερε να ξεχωρίσει και για την πολιτική της δράση. Ανέδειξε όσο και όπως λίγοι με τόσο επιτυχημένο και μαζικό τρόπο κοινωνικά ζητήματα, προκαλώντας έντονους πονοκεφάλους στην καθεστηκυία τάξη.
Χαρακτηριστική ήταν η στάση της για την υπόθεση των αναρχικών Νίκολα Σακό και Μπαρτολομέο Βαντσέτι. Αναρχικοί που εκτελέστηκαν στις Η.Π.Α κατηγορούμενοι για μια δολοφονία που ποτέ δεν διέπραξαν και για την οποία ποτέ δεν υπήρξαν τα ελάχιστα αποδεικτικά στοιχεία. Ωστόσο εκτελέστηκαν, στοχοποιούμενοι ως μετανάστες και για τις πολιτικές αντιλήψεις που εξέφραζαν ανοικτά. Η Ντ. Πάρκερ είχε σταθεί στο πλευρό τους, γνωστοποιώντας την υπόθεση με δημόσιες τοποθετήσεις, αλλά και πείθοντας αρκετούς δημοσιογράφους να αναδείξουν το ζήτημα. Παράλληλα συμμετείχε σε πορείες όπου και είχε συλληφθεί.
Αντίστοιχη ήταν η στάση της και σε μια λιγότερο γνωστή υπόθεση, που αφορούσε 8 νέους μαύρους που κατηγορήθηκαν για τον βιασμό 2 λευκών γυναικών στην Αλαμπάμα. Σύστησε επιτροπή και τους υπερασπίστηκε.
Στην μακρά πολιτική της διαδρομή, πραγματοποίησε ακόμη δείπνα ενίσχυσης αντιφασιστών διαδηλωτών και βοήθησε τους μετανάστες από την Ισπανία λόγω του εμφυλίου πολέμου. Είχε επισκεφθεί μάλιστα τη χώρα, όπου και παρέμεινε για αρκετό καιρό καταγράφοντας τον αγώνα ενάντια στους Ισπανούς φασίστες, μαζί με τον τότε σύντροφό της και πρώην ηθοποιό Άλαν Κάμπελ.
Με τον Άλαν Κάμπελ
Τα ξυράφια σε πονάνε,
τα ποτάμια είναι υγρά και σκοτεινά,
τα δηλητήρια αφήνουν λεκέδες
και τα χάπια σε ναρκώνουν.
Τα όπλα είναι παράνομα,
τα σκοινιά ξεχειλώνουν
και το γκάζι βρωμάει.
Τελικά, καλύτερα να ζήσω!
*Το ποίημά της «Ανακεφαλαίωση» (μτφ. Τζ. Μαντζουράνη)
Στα έργα της καυτηρίαζε τους κανόνες που προέβλεπαν τη γυναικεία συμπεριφορά και την περιόριζαν. Δεν έγραφε ως φεμινίστρια της εποχής, όμως ήταν κομμάτι της γενιάς των γυναικών που αγωνίζονταν για τη χειραφέτησή τους διεκδικώντας να έχουν το δικό τους σπίτι και επιχειρώντας να ζήσουν όπως και οι άντρες. Αργότερα νεότερες γενιές φεμινιστριών έβλεπαν στα κείμενα της Πάρκερ και το χιούμορ της μια μορφή κοινωνικής διαμαρτυρίας ενάντια στην πατριαρχία και τις συμβάσεις της.
Αρκετές από τις ιστορίες και τα ποιήματά της επικεντρώνονταν ενάντια στον ρατσισμό, τον πόλεμο και τις ανισότητες. “Αν θες να μάθεις τι πιστεύει ο θεός για τα χρήματα, απλά κοίταξε τους ανθρώπους που τα έδωσε”, έλεγε. Παράλληλα με τη συγγραφή, συμμετείχε σε αμέτρητες επιτροπές για την ανάδειξη κοινωνικών ζητημάτων, ίδρυε αντι – ναζί ομάδα στο Χόλιγουντ και συγκέντρωνε χρήματα για τους πρόσφυγες του ισπανικού εμφυλίου.
Το επώνυμό της το πήρε από τον πρώτο της σύζυγο, τον Έντιν Ποντ Πάρκερ. Έναν χρηματιστή, που ήταν αλκοολικός και εθισμένος στη μορφίνη. Παντρεύτηκαν το 1917 και χώρισαν το 1928, με την ίδια ωστόσο να κρατά το όνομα.
Από τη στάση της να καταρρίπτει στερεότυπα δεν αποτελούσε εξαίρεση. Αντί μιας αψεγάδιαστης εικόνας που θα μπορούσε να καλλιεργεί, είχε πει χαρακτηριστικά για τον εαυτό της «ότι για κάθε πέντε λέξεις που γράφω, αλλάζω επτά». Η ίδια ανθρώπινη διακύμανση φαινόταν και σε αρκετούς ήρωες της. Από τη μία ήταν εκείνοι που πονούσαν βαθιά για τον χαμένο έρωτα, άλλοι που ήταν αυτοκαταστροφικοί, αυτοκτονικοί και αλκοολικοί και άλλοι όμως που ήταν εξαιρετικά δυνατοί χαρακτήρες.
Ως άνθρωπος η Πάρκερ, όπως περιγράφεται ήταν μια ιδιαίτερη γυναίκα, που με τον αιχμηρό της λόγο ναι μεν κέρδιζε σε ακροατήριο, αλλά την ίδια στιγμή κρατούσε τον κόσμο σε απόσταση. Ο αρθρογράφος και σεναριογράφος Γουάτ Κούπερ είχε γράψει σε άρθρο του ένα χρόνο μετά τον θάνατό της, ότι είχε την τάση να σκέφτεται αρνητικά για το οτιδήποτε. Λογικό αρκετά, αν σκεφτεί κανείς ότι είχε μια δύσκολη παιδική ηλικία.
Προς το τέλος της ζωής της, η Ντ. Πάρκερ έπινε τακτικά τσάι με τους εναπομείναντες θαυμαστές της. Έμοιαζε ξεπερασμένη σε μια εποχή που ανθούσε η beat generation (Τζακ Κέρουακ, Ουίλιαμ Μπάροουζ κ.ά) και η ίδια δεν ήθελε να ακολουθήσει. Για αρκετά χρόνια ζούσε μόνη με το σκύλο της σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Μανχάταν. Το πνεύμα της δεν την εγκατάλειψε. «Με εκπλήσσει ότι καταφέρνω να είμαι ακόμη ζωντανή», έγραφε.
«Δεν ανήκε πουθενά. Ήταν η ανεξαρτησία του μυαλού και του πνεύματός της που την έκαναν να ξεχωρίζει», είπε η κοντινή της φίλη Λίλιαν Χέλμαν, αμερικανίδα θεατρική συγγραφέας.
Στον επιτάφιο της, το τελευταίο της μήνυμα προς τον κόσμο ήταν «Συγχωρείστε μου τη σκόνη». Ακόμη και απούσα και τόσα χρόνια μετά το θάνατο της σε κάνει να χαμογελάς. Αφήνοντας όμως και κάποια πικρία. Για την ολόκληρη ευτυχία που δεν βρήκε και για το άδοξο τέλος. Η συμβολή της από την άλλη στην Τέχνη, με την ιστορία να κάνει κύκλους και τον συντηρητισμό να εξαπλώνεται ανά την υφήλιο έχοντας μπροστάρη τον Τραμπ, έχει πολλά να προσφέρει ακόμη στο όραμα για έναν άλλο κόσμο. Από τον οποίο κι η ίδια δεν θα δοκίμαζε να δραπετεύσει, όπως επιχείρησε αρκετές φορές με απόπειρες αυτοκτονίας.
*Για το κείμενο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από BBC, Guardian, Wikipedia και Lifo
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.