Με τον θάνατο του Περικλή Κοροβέση κλείνει ένας πολυκύμαντος και μοναδικός κύκλος όχι απλά στα ελληνικά γράμματα. Θα τολμούσα να πω ότι η φυγή του Περικλή σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μίας ενότητας, ενός τμήματος του ελληνικού πολιτισμού. Για να το πάω ακόμα παραπέρα, θεωρώ ότι κάπου εδώ κλείνει ένα σημαντικό κεφάλαιο της ασυμβίβαστης ελληνικής κουλτούρας.
Το άρμα στο οποίο προσδέθηκε η ο Κοροβέσης, μέσα από τις δεκαετίες προ και μετά μεταπολίτευσης, μετέφερε μέχρι και τις μέρες μας προσωπικότητες που ξεκινούν από τον Ηλία Πετρόπουλο και τον Βασίλη Ραφαηλίδη, μέχρι τον Χρόνη Μίσσιο και βεβαίως τον Περικλή Κοροβέση. Τα τελευταία χρόνια, η αναγνωσιμότητά τους εκρήγνυται με απρόσμενες επανεκδόσεις να ακολουθούν το αυξανόμενο ενδιαφέρον μεταξύ των νέων γενεών αναγνωστών. Πέραν όμως των εκδόσεων και επανεκδόσεών τους, μπορούμε και πρέπει να αναρωτηθούμε τί κάνει αυτούς τους απόντες παλαίμαχους της κοινωνικής ανυπακοής να γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς. Αυτή η δημοφιλία εκφεύγει κατά πολύ της εκτίμησης του συγγραφικού τους έργου και επεκτείνεται στην εκτίμηση -μέχρι αποθέωσης- της προσωπικότητάς τους.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να ιχνηλατήσουμε τις κοινωνικές ομάδες που στρέφουν με αγωνία το βλέμμα τους σε αυτή την ιδιαίτερης ψυχοσύνθεσης τετράδα. Χωρίς φυσικά να διαθέτω στοιχεία, έχω την εντύπωση ότι αυτές οι κοινωνικές ομάδες αφορούν κατά κύριο λόγο στη γενιά που ενηλικιώθηκε χωρίς να γνωρίσει ποτέ κάτι άλλο πέρα από κρίση. Οι νέοι και οι νέες μεταξύ 18 και 25 ωρίμασαν σε ένα ανήλιαγο κοινωνικό φωταγωγό όπου και συνεχίζουν να συναντιούνται. Είναι οι άνθρωποι που δεν βίωσαν καν το ψευδεπίγραφο σχήμα της σημιτικής “Ισχυρής Ελλάδας”, πόσο μάλλον την με ημερομηνία παταγώδους λήξης αφθονία της δεκαετίας του ’90. Είναι η γενιά που μεγαλωμένη με μεγάλα ποσοστά αλλοδαπών συμμαθητών τους να αποτελεί μια κανονικότητα, παραξενεύτηκαν όταν ένα ζήτημα σαν το Μακεδονικό επανήλθε αταβιστικά στην καθημερινότητα που τους περιέβαλλε. Είναι η γενιά που δεν μάθαινε για το Πολυτεχνείο από γονείς που έζησαν έστω και εκ ραδιοφώνου τα γεγονότα, αλλά από νεότερους γονείς και από τις σχολικές γιορτές, όταν άρχισαν να περικυκλώνονται από τη δηλητηριώδη προπαγάνδα ότι δεν υπήρξαν νεκροί μέσα στη χούντα.
Η άλλη κοινωνική ομάδα είναι αυτή που, παρ’ ότι μεγαλύτερη ηλικιακά από την προηγούμενη, αντιλαμβάνεται ότι παλαιότερες προκατειλημμένες στάσεις και θέσεις απέναντι σε sui generis τύπους όπως ο Κοροβέσης, ο Μίσσιος, ο Ραφαηλίδης και ο Πετρόπουλος, αδικεί την χρησιμότητα του παραδείγματός τους σήμερα. Όταν ο Κοροβέσης των φρικτών βασανιστηρίων της Γενικής Ασφάλειας, των φυλακών Αβέρωφ, της εξορίας εκλεγόταν δημοτικός σύμβουλος με το ΚΚΕ το 1998 στην Αθήνα και, 9 χρόνια αργότερα, βουλευτής της καλύτερης μέχρι τώρα κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ,το 2007, δεν το έκανε από οπορτουνισμό. Απλώς συνέδραμε όπου του ζητείτο. Και αποχώρησε όταν όλο αυτό ένιωσε ότι δεν τον χωρούσε πια. Ο Ραφαηλίδης που δεν πολιτεύτηκε ποτέ, ήταν από τους 2-3 ανθρώπους που όταν η ανανεωτική αριστερά λάμβανε μέρος στα εθνικιστικά συλλαλητήρια του 1992, έπαιρνε αποστάσεις καταγγέλλοντας την καταστροφική της γραμμή…before it was cool. Ο Μίσσιος δεν ντράπηκε να βγάλει τα άπλυτα της μεταπολεμικής Αριστεράς στη φόρα, σε περιόδους μίζερες για τον χώρο μόνο και μόνο για να πει το εξής απλό μα συνταρακτικό σε μια εποχή όπου η τυραννία του καταναλωτισμού συνέτριβε κάθε αντίθετη φωνή: “Παρέες, ρε, μπορείς να κάνεις παρέες; Φιλία. Έρωτα! Κάντε έρωτα, αγαπηθείτε κάντε τις παρέες σας, σκεφτείτε, αναπτύξτε την κριτική σας σκέψη.”. Κι ο Ηλίας Πετρόπουλος, αυτός ο άγιος των υπονόμων, πιο πριν είχε ανοίξει τον δρόμο στην ελληνική γλώσσα για να αγκαλιάσει κάθε πονεμένη ψυχή, κάθε πονεμένη μνήμη, κόντρα στην μονοκρατορία της “ελληνικής θεματολογίας” που λουζόταν από το φως του Αιγαίου και δροσιζόταν στις σκιές των αμπελώνων. Με λίγα λόγια, οι 30άρηδες και 40άρηδες, που δεν τους γνωρίσαμε από πρώτο χέρι, επιστρέφουμε και τους ανακαλύπτουμε εκ νέου για έναν και μοναδικό, νομίζω, λόγο: γιατί την ολοστρόγγυλη αγάπη τους για την ζωή δεν μπόρεσε να την τετραγωνίσει καμία περιρρέουσα ατμόσφαιρα και κυρίως καμία πολιτική ορθότητα.
Περικλή, Χρόνη, Βασίλη, Ηλία, Απόστολοι της Ουτοπίας της Επαγγελίας χωρίς Κύριο, Αρχηγό και Καθοδηγητή, ευχηθείτε μας, παρακαλώ, καλή ανάσταση.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.