Οδοιπορικό στις πιοφτωχικές και πληγωμένες γειτονιές της Καρδίτσας. Χωρίς σπίτι δεκάδες οικογένειες, χωρίς κουζίνα για να μαγειρέψουν και ηλεκτρικές συσκευές όσες στάθηκαν λιγότερο άτυχες. Την ίδια ώρα, η μόνη ενίσχυση που έχει δοθεί στα περισσότερα σπίτια από το κράτος είναι 600 ευρώ
«Τη νύχτα δεν κοιμάμαι. Μόλις κλείνω τα μάτια μου, βλέπω ότι το σπίτι γεμίζει με λάσπη. Βλέπω ότι έρχεται το ποτάμι και φωνάζω στον άντρα μου: Σήκω να φύγουμε, πέφτει το σπίτι!». Τα λόγια αυτά ανήκουν στην κ. Ελένη Σιατήρα. Έναν από τους ανθρώπους που μένουν σε σπίτια χαμηλά στην Καρδίτσα. Σπίτια πλινθόκτιστα και με δεκαετίες πάνω στα θεμέλιά τους. Οι τοίχοι τους, αυτοί που ξεγύμνωσαν οι χείμαρροι από τους σοβάδες, αντανακλούν, σ’ ένα τραγικής ειρωνείας σχήμα, τη ζωή των ανθρώπων που μένουν μέσα σε αυτά. Ό,τι είχαν χτίσει μέχρι σήμερα είχε γίνει πέτρα την πέτρα.
Στο πιο πληγωμένο κομμάτι της Καρδίτσας ανήκουν οι φτωχογειτονιές της. Περπατήσαμε τους δρόμους της συνοικίας Αλιάκ Μαχαλά: Σαμαροπούλου, Πελασγών, Ανθίμου Γαζή. Τους δρόμους απ’ όπου ξεκίνησε η καταστροφή. Δρόμους που αποφεύγουν να περπατήσουν οι τοπικοί άρχοντες, όπως μας διαβεβαιώνουν οι άνθρωποι εκεί. Δεν είναι εύκολη η πραγματικότητα που έχουν ν’ αντικρίσουν. Από τη μία είναι τα σπίτια που κατέρρευσαν, από την άλλη είναι εκείνα που παραμένουν όρθια, αλλά μέσα είναι γεμάτα πληγές κι ανθρώπινα συντρίμμια.
Κάθε βράδυ που βρέχει, η καρδιά τους χτυπάει δυνατά
«Κάθε βράδυ που βρέχει και δεν σταματά, η καρδιά της γυναίκας μου χτυπάει δυνατά», λέει ο Ζήσης Σιατήρας. Με τη γυναίκα του ζουν σε ισόγειο στη Σαμαροπούλου και το σπίτι τους ήταν το πρώτο που χτυπήθηκε από την πλημμύρα. Το αποτέλεσμα είναι εμφανές. Οι τοίχοι έχουν ρωγμές και μια καφέ γραμμή δείχνει σε ποιο ύψος έφτασαν τα λασπόνερα. Σε κάποια σημεία φτάνει το ένα μέτρο και τα 80 εκατοστά. Όλα τα ηλεκτρικά τους καταστράφηκαν. Τα έπιπλα σάπισαν. Το σπίτι άδειασε. Έξω από αυτό, η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Στο λεβητοστάσιο ο καυστήρας διαλύθηκε και ο φράχτης που τους χωρίζει απ’ τον γείτονα καταπλακώθηκε από διερχόμενο τζιπ που παρέσυραν, με τον οδηγό του μέσα, οι χείμαρροι. Ευτυχώς, ο οδηγός διεσώθη.
Ο Αποστόλης Μπίρος στέκεται στο παράθυρο του άδειου του σπιτιού. Όλα του τα έπιπλα και οι επισκευές καταστράφηκαν
Ένα – δυο τετράγωνα παρακάτω μένει ο φίλος τους ο Αποστόλης Μπίρος με την οικογένειά του. Στα δωμάτια βρίσκονται απλωμένα από τη μία άκρη στην άλλη μπλούζες, ζακέτες, παντελόνια και τσάντες. Τα έπιπλα καταστράφηκαν. Η υγρασία σε διαπερνά μέρα μεσημέρι και οι τοίχοι είναι σκαμμένοι. Τις φωνές μας καλύπτει ο τσιριχτός θόρυβος ενός πλυντηρίου που του δώσαν για να καλύψει ίσα-ίσα τις ανάγκες του. Μια λασπωμένη τηλεόραση βρίσκεται πάνω σε μια λασπωμένη καρέκλα. Έξω από την αυλή του σπιτιού ένα εγγόνι του κρατάει ένα καινούργιο σεντόνι. Δεν υπάρχει στρώμα όμως ν’ απλωθεί. «Δύο σπίτια, δύο μαγαζιά, πέντε αμάξια, 1,5 μέτρο νερό» λέει για την καταστροφή. Τα δύο μαγαζιά που συντηρούσε ήταν ένα εργαστήριο για χαλβά κι ένα οβελιστήριο. Πλέον στο οβελιστήριο έχει βάλει δυο κρεβάτια για να κοιμούνται ο ίδιος και ο Ζήσης που του κάνει παρέα.
Κόποι μιας ζωής χάθηκαν σε μία ώρα
Ακόμη χειρότερες είναι οι εικόνες στην οδό Πελασγών. Το κρεβάτι της Ελένης Βαφειάδου είναι πλακωμένο από τον τοίχο της πρόσοψης του σπιτιού της. Όλη του η πλευρά προς τον δρόμο έχει καταρρεύσει κι έχει αποκαλυφθεί το εσωτερικό του. Στο σπίτι αυτό ζούσε από το 1977. Σε αυτά τα πατώματα που είναι πλέον διαλυμένα είδε τα παιδιά της να κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Κατάφερε να σωθεί βγαίνοντας έξω εγκαίρως. «Άκουγα που έτριζαν τα πλακάκια».
Ακριβώς απέναντι μένουν ο Γιώργος και η Σούλα Κατσαούνη. Η σιδερένια συρόμενη πόρτα που μας ανοίγουν να μπούμε «είχε πέσει κάτω σαν καρυδότσουφλο, όταν έπεσε ο τοίχος της Ελένης και σήκωσε κύμα». Το πλυντήριό τους χάλασε. «Τα ρούχα μας τα ’πλενε ο κόσμος. Άλλα χάθηκαν, τα πήρε το νερό».
Η Ελένη Βαφειάδου μπροστά στο γκρεμισμένο της σπίτι. Αν κοιμόταν την ώρα της πλημμύρας, ίσως να είχε πεθάνει, καθώς ο τοίχος που κατέρρευσε έπεσε πάνω στο κρεβάτι της
Το μοναδικό μου εισόδημα είναι από το ΚΕΑ
Ο Χρηστάκης Χαρόβας, ένας γείτονας λίγο πιο πάνω, τα έχασε όλα. Το σπίτι που νοίκιαζε 22 χρόνια κατέρρευσε και τα πράγματα θάφτηκαν μέσα. «Ένα κοτέτσι που είχα στην αυλή εξαφανίστηκε μαζί με τις κότες. Ούτε ξέρω πού πήγαν τα καημένα». Κατάλαβε ότι μπήκε το νερό όταν τον πήραν τηλέφωνο. «Καθόμουν κι έβλεπα τηλεόραση στο σαλόνι. Δεν κατάλαβα ότι το νερό ήταν κάτω μου. Δεν είχα κατεβάσει τα πόδια».
«Ό,τι στεγνώνει, φουσκώνει και πέφτει», λέει η Χριστίνα, που ζει στην Άνθιμου Γαζή και μεγαλώνει μόνη της την τρίχρονη κόρη της. «Δεν υπάρχουν ούτε ντουλάπες, ούτε ντουλάπια κουζίνας, ούτε ηλεκτρικά». Παρ’ όλα αυτά, η αίτησή της για την ενίσχυση των 5.000 ευρώ δεν έχει εγκριθεί ακόμη. «Πέραν των 600 ευρώ, δεν έχουμε πάρει τίποτα», τονίζει ο κ. Γιώργος.
Η κοινή και μεγάλη αγωνία όλων είναι τι θα γίνει με τα σπίτια. Όπως τονίζουν, παρά τις εκκλήσεις, δεν τα έχει επισκεφθεί ακόμη κλιμάκιο από την Πολεοδομία ώστε να μάθουν αν μπορούν να τα επισκευάσουν ή αν πρέπει να γίνει κατεδάφιση. Είτε στη μία είτε στην άλλη περίπτωση πάντως, χρειάζονται έμπρακτη βοήθεια απ’ το κράτος. «Δεν φτάνει που δεν έχουμε πού να πάμε, πρέπει να πληρώσουμε κι από πάνω;» διερωτάται η κ. Βαφειάδου.
Για την ώρα, δεκάδες είναι οι οικογένειες που έχουν αναγκαστεί να σπάσουν στα δύο. Τα παιδιά συνήθως μένουν στους συγγενείς και οι γονείς κοιμούνται σε ντιβάνια στα μαγαζιά και τις αποθήκες. Μεταξύ των αιτημάτων τους είναι η καταβολή επιδόματος ενοικίου. «Το μοναδικό μου εισόδημα προέρχεται από το ΚΕΑ», λέει ο Χρηστάκης, που αναρωτιέται πώς θα τα βγάλει πέρα μ’ ένα σχεδόν ισόποσο ενοίκιο…
Ο Σπύρος είναι ένας από τους ανθρώπους που μοιράζουν φαγητό από σπίτι σε σπίτι. Κουβαλά την αλληλεγγύη πάνω σε δυο ρόδες και δίνει δύναμη στους γείτονές του
Άφησαν τον παππού και τη γιαγιά μέσα στη βροχή
Η καταστροφή ξεκίνησε από μια φτωχογειτονιά και κατέληξε σε μια φτωχογειτονιά. Το τελευταίο «χτύπημα» της κακοκαιρίας, σύμφωνα με τους ντόπιους, καταγράφηκε στον συνοικισμό Καμινάδες. Τον συνοικισμό των σεισμόπληκτων. Το μέρος που κατέφυγαν οικογένειες από τα χωριά της Αργιθέας, μετά τα 6,2 Ρίχτερ που ταρακούνησαν τα Άγραφα το 1966. Εκεί, τα περισσότερα σπίτια αντί για κεραμοσκεπές έχουν κεραμιδί λαμαρίνες. Πολλά είναι πλινθόκτιστα. Και όλα είναι χαμηλά, μ’ εξαίρεση ελάχιστα.
«Εμείς φτωχοί γεννηθήκαμε και φτωχοί θα πεθάνουμε. Οι πλούσιοι πλουτίζουν κι εμάς μας βλέπουν σαν μυρμήγκια», λέει η κ. Αλεξάνδρα, 80 ετών. Μαζί με τον άντρα της έζησαν εκείνη την ημέρα μια περιπέτεια. Αφού τους παρέλαβε διασωστικό συνεργείο με βάρκα απ΄ το σπίτι τους, τους άφησε στη συνέχεια στον γειτονικό κινηματογράφο, «όξω, σε μια λάκκα». Εκεί παρέμειναν για 4,5 ώρες, κάτω απ’ τη βροχή.
«Ήρθε ένα λεωφορείο και πήρε τον κόσμο. Εμένα με τον παππού δεν μας βοήθησε κανένας να μπούμε. Μας είπαν θα ξανάρθουν. Από τις 2.30 που μας άφησαν ήρθαν πίσω στις 7. Ένας πυροσβέστης, που έμεινε πίσω, καθόταν μέσα στο αυτοκίνητο και δεν μας έβαζε μέσα. Βγήκε τελικά μια γυναίκα, μάλλον μετανάστρια, κι έφερε μια καρεκλούλα. Έφερε και μια ζελατίνα από αυτές των απορριμμάτων, την έσκισε και την έβαλε στο κεφάλι του παππού».
Την κ. Αλεξάνδρα και τον κ. Κώστα τους άφησαν μέσα στη βροχή για 4,5 ώρες. Κατάφεραν να επιζήσουν χάρη στην αλληλεγγύη μιας μετανάστριας
Σήμερα τα προβλήματα είναι διαφορετικά. Η κουζίνα τους χάλασε και δεν μπορούν να μαγειρέψουν. Ο δήμος διανέμει φαγητό, αλλά από μακριά. Ογδόντα και ενενήντα χρόνων άνθρωποι είναι αδύνατον να πάνε να στηθούν στην ουρά. Κι όχι μόνο αυτό. Κοινό παράπονο της γειτονιάς είναι ότι η βοήθεια δίνεται χωρίς κριτήριο. «Τις πρώτες ημέρες έμπαινε όποιος ήθελε στη γραμμή κι έπαιρνε. Στην αρχή γράφανε και χωρίς ταυτότητα. Έδινες ένα όνομα κι έφευγες». Αντίστοιχες διαμαρτυρίες υπάρχουν και στη συνοικία Αλιάκ Μαχαλά. Όπως λένε χαρακτηριστικά, «δόθηκαν στρώματα σε ανθρώπους που μένουν στον 3ο και 4ο όροφο».
Πρόβλημα έχει προκύψει και με τους λογαριασμού νερού. Οι τιμές είναι διπλάσιες και τριπλάσιες σε σχέση με πριν, καθώς οι πληγέντες αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν νερό σε μεγάλες ποσότητες ώστε να ξεβγάλουν τα πράγματα και τα σπίτια τους. Εκφράζουν πάντως την απορία τους για το πώς υπολογίστηκαν τα ποσά, καθώς όλα σχεδόν τα ρολόγια της ΕΥΔΑΠ είναι θαμμένα κάτω από τη λάσπη.
Την κατάσταση εξισορροπεί κάπως η αλληλεγγύη. Από τις πρώτες ημέρες βρίσκεται στην περιοχή η Κοινωνική Κουζίνα ο Άλλος Άνθρωπος και σε συνεργασία με εθελοντές και οπαδούς της Αναγέννησης Καρδίτσας μοιράζουν σε όλη τη πόλη, σπίτι το σπίτι, φαγητό. Ενεργός στον καθημερινό αγώνα που δίνεται είναι και ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει φτιάξει Επιτροπή Αλληλεγγύης. Η τέως βουλεύτρια Χρυσούλα Κατσαβριά οργώνει καθημερινά την περιοχή, ενώ την περασμένη Τετάρτη η αρμόδια επιτροπή έφερε στη συνοικία του Αλιάκ Μαχαλά κρεβάτια και στρώματα για τους πληγέντες, τα οποία είχαν σταλεί από τον Δήμο Χαλανδρίου.
*Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε πρώτα στην Εφημερίδα Αυγή
Διαβάστε επίσης:
Οδοιπορικό στην Καρδίτσα: Το τραγούδι της κας Ευδοξίας από τα Άγραφα
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.