*Ιστορίες καθημερινού στρατιωτικού σουρεαλισμού από τον Βαγγέλη Γέττο. Ακολουθήστε τη σειρά των χιουμοριστικών διηγημάτων που δημοσιεύονται εβδομαδιαία στο 3point magazine.
Το 11ο μέρος των “Σημειώσεων ενός Θαλαμοφύλακα» δεν είναι ένα ακόμα χρονογράφημα. Είναι ένα ανοιχτό κάλεσμα σε ένα δημόσιο διάλογο μεταξύ ανθρωπολόγων, κοινωνιολόγων, ψυχολόγων, νευρολόγων, αστρολόγων, επικοινωνιολόγων, σκηνοθετών, θεατρολόγων και άλλων ειδικοτήτων που σκοπό έχει την περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών του αξιωματικού του Ελληνικού Στρατού. Είναι ένα απελπισμένο κάλεσμα για επιστημονική υποστήριξη ανυπεράσπιστων οπλιτών που διαβιούν δίπλα στους πιο απρόβλεπτους ένοπλους χαρτοπαίκτες της ελληνικής γραφειοκρατίας. Από εδώ, από την σκοπιά της “Νοτιοδυτικής” κηρύσσω την έναρξη του συνεδρίου.
Κατ’ αρχάς, παλιότεροι και νεότεροι αξιωματικοί διαφέρουν τόσο πολύ που αν τύχει και πρέπει να συνεργαστούν νιώθεις τον ουρανό που μοιράζονται να κατεβαίνει χαμηλότερα πάνω από τα ανήσυχα κεφάλια μας. Το στυλ, το κίνητρο και οι αναφορές είναι βασικά κριτήρια που διαφοροποιούν του νεότερους από τους παλαιότερους αξιωματικούς.
Οι παλαιότεροι, οι ασπρομάλληδες, οι καραβανάδες, οι οποίοι, απλώς, διαχειρίζονται όσο μπορούν καλύτερα το τέλος της στρατιωτικής τους πορείας, ανήκουν σε μια περασμένη, σχεδόν νοσταλγική εποχή του στρατού. Μιλούν για τα χρόνια υπηρεσίας τους, την ίδια ώρα που οι νεότεροι, απόφοιτοι της Ευελπίδων, ίσως με μετεκπαιδεύσεις σε σχολές του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, μιλούν για την καριέρα τους. Αυτοί οι τελευταίοι είναι οι γιάπηδες του στρατού. Αντί για γραβάτα και χαρτοφύλακα, φορούν την τελευταία λέξη της μιλιταριστικής μόδας στα γυαλιά ηλίου ή γράφουν τις εκκρεμότητές τους (τι είδους εκκρεμότητες μπορεί να έχεις σ’ ένα στρατόπεδο εκτός από τις «χάρες» που έχεις να ικανοποιήσεις ή τις φυλακές που έχεις να μοιράσεις;) σε χιπστεράδικα δερματόδετα σημειωματάρια με εκτυφλωτικά γυαλισμένους Parker.
Οι άλλοι, οι παλαιότεροι, ανδρώθηκαν στρατιωτικά στη φωτιά – ή, μάλλον , στις στάχτες, της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και στις αλλεπάλληλες κρίσεις στο Αιγαίο στη δεκαετία του 1980. Οι νεότεροι αποζήτησαν μια αρκετά επικερδή μετάθεση στα διάφορα στρατιωτικά Ελντοράντο ανά την Υφήλιο. Μετέφεραν μια μουδιασμένη γαλανόλευκη στο Αφγανιστάν και στο Κόσσοβο. Γι’ αυτό και οι παλαιότεροι αξιωματικοί, όποτε τους δοθεί η ευκαιρία να απευθυνθούν στο στράτευμα μιλούν για εχθρό ενώ οι νεότεροι για κάποιον αόρατο επιτιθέμενο. Ένας από τους τελευταίους των Μοϊκανών της παλιάς κατάστασης, μέθυσος και τζογαδόρος, μας είπε κάποτε, σε μία συγκέντρωση της φρουράς του Τάγματος, καλώντας μας να σεβαστούμε τις υποχρεώσεις μας κατά τη σκοπιά: «δεν περιμένω να φυλάξετε εσείς το στρατόπεδο. Θέλω, όμως, να φυλαχθείτε εσείς οι ίδιοι από τον κακό σας εαυτό». Τον τιμώ.
Είναι οι ίδιοι που θα μεθοδεύσουν τιμητική άδεια αν τους βάψεις το αυτοκίνητο στο συνεργείο των αρμάτων του τάγματος. Είναι αυτοί που θα σε βρούνε δικηγόρο και θα σε ρωτήσουν αν θα μπορούσες να κάνεις στην κόρη τους μερικά μαθήματα για να πάρει το πτυχίο της ή υδραυλικό και θα σε πάρουν στο σπίτι τους να φτιάξεις το πλυντήριο και θα δώσουν εντολή στη σύζυγο «ε τέτοια λεβεντιά αξίζει μια λεμονάδα».
Οι παλιοί αξιωματικοί, αν και ποτέ δεν ήταν παραδείγματα πρωσικής μιλιταριστικής ιπποσύνης –αντιθέτως, οι περισσότεροι ήταν παιδιά της ρημαγμένης μετεμφυλιακής υπαίθρου- όταν μιλούν ενώπιον των φαντάρων, απευθύνονται στο συλλογικό θυμικό και επικαλούνται την ηθική, την μπέσα. Οι νεότεροι μιλούν απευθυνόμενοι στον καθένα ξεχωριστά, όχι συλλογικά, ακόμα και αν μιλούν σε 400 στρατιώτες. Αντί της μπέσας προκρίνουν έναν αδυσώπητο ωφελιμισμό: «σε συμφέρει εσένα να μην σε πιάσω να καπνίζεις στην σκοπιά». Στην περίπτωσή τους, δεν τίθεται θέμα ηθικού χρέους. Είσαι ένα απλό άγχος στην καριέρα τους. Φοβούνται μέχρι εμμονής να μην τους εκθέσεις. Είσαι ένας βραχνάς που περιμένουν, περισσότερο απ’ ό,τι εσύ, να εξαφανιστείς από τη ζωή τους.
Οι νεότεροι δεν λένε πολλά. Σου εξηγούν σαν μηχανές τι έχεις να κάνεις. Οι άλλοι, οι παλιότεροι, σου μιλούν ακατάπαυστα: αυτοεκπληρούμενες προφητείες, ιστορίες στρατιωτικού τρόμου που θα μπορούσαν να λέγονται για εκατοστή φορά από ενήλικους προσκόπους γύρω από τη φωτιά της καθιερωμένης καλοκαιρινής κατασκήνωσης και άλλα τέτοια. Οι παλιότεροι σου εξηγούν την θέση σου μέχρι να απολυθείς. Είσαι εδώ μέχρι να μην είσαι πια εδώ. Επιμένουν να δασκαλεύουν μέχρις εσχάτων.
Και η ώρα της εξομολόγησης, αγαπητοί σύνεδροι. Δεν θα το κρύψω, αυτούς τους τελευταίους, τους φτωχοδιαβόλους του στρατού, τους συμπάθησα. Τους φαντάζομαι εύκολα, σε λίγα χρόνια, γεροντάκια, στο καφενείο του χωριού τους όπου κάθονται με τις ώρες, να ρίχνουν φυλακές σε πιτσιρικάδες που περνούν με θορυβώδη μηχανάκια. Άλλωστε, υπάρχει κάποιος που φταίει επειδή ο χρόνος συνεχίζει να κυλά;
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.