Είναι κατά δήλωσή του και κατά κοινή ομολογία ο καλύτερος τραγουδιστής στην Ελλάδα (τουλάχιστον). Επέστρεψε δισκογραφικά δυόμιση χρόνια μετά το ντεμπούτο του (“Λίγο Πριν Τα Τιράντα”) με το νέο του CD, που έχει τίτλο… “σι-ντι γραμμένος”, κυκλοφορεί μόνο ψηφιακά και περιέχει κομμάτια με track numbers (Track 01, Track 02, Track 03…) αντί για τίτλους. Την ώρα που κουρεύει τη Μαρία, ο Σπύρος Γραμμένος μάς μιλάει για το “iλαβ” (κατά το ipod, το iphone, το imac και i-λλους), τη μεγάλη γιορτή που ετοιμάζει στο Σταυρό του Νότου ανήμερα του i-Βαλεντίνου – αλλά και για τον επαγγελματισμό, τις συνεργασίες, τη δισκογραφία και τη φράντζα του κιθαρίστα του.
Τι ακριβώς είναι το “iλαβ”;
Μου τη σπάνε πάρα πολύ τα “Anti-Valentine’s Party” – και το έγραψαν κάποιοι ότι κάνω “Anti-Valentine’s”, ενώ εγώ κάνω “Valentine’s”! Ερωτικό θα είναι το live, και θα υπάρχουν πολλοί φίλοι που θα περάσουν από τη σκηνή, να πουν το λόγο τους για τη γιορτή.
Πώς νιώθεις με την καινούρια μπάντα;
Νιώθω τρελή ασφάλεια. Είχα χρόνια να το νιώσω αυτό, από την μπάντα που έπαιζα στα Γιάννενα. Και είμαι χαρούμενος, γιατί είναι όλοι τους γ@μώ τα παιδιά. Τη βρίσκω πάρα πολύ. Έχω έναν ντράμερ που γκρουβάρει φανταστικά, τον Δημήτρη τον Μποσινάκο, τον Αντρέ Νικάκη, που είναι Βραζιλιάνος με κώλο Έλληνα, πολύ ωραίος μπασίστας και φοβερό παιδί κι αυτός, ο Γιώργος Καρδιανός παίζει κιθάρα, φανταστικός τύπος με υπέροχη φράντζα…
Εσύ τον κουρεύεις;
Όχι, πηγαίνει σε ένα χιπστεράδικο και κουρεύεται, γιατί είναι βρωμοχίπστερ (γέλια). Στην μπάντα είναι ακόμη η Λόλα Γιαννοπούλου που παίζει πλήκτρα και τραγουδάει πάρα πολύ ωραία, και ο Τζιμ ο Σταρίδας στο τρομπόνι, που είμαστε φίλοι και συνεργάτες πολλά χρόνια. Ήχο μας κάνει ο Μάνος Στάγιας, που είναι πάντα μαζί μας και υπέγραψε μαζί με τον Αλέξανδρο Ρουμπέση και τον δίσκο. Και είναι και ο Γιώργος ο Ψυχογιός, που εναλλάσσεται με τον Δημήτρη στα τύμπανα.
Μιας και το ανέφερες, πιστεύεις στις συνεργασίες που είναι και φιλίες;
Πιστεύω ότι είναι τελείως διαφορετικά πράγματα αυτά. Δηλαδή αν δεν τα διαχωρίσεις, θα υπάρξει πρόβλημα. Δεν γίνεται να συνεργαστείς με το φίλο σου ή τον εραστή σου, είναι πάρα πολύ δύσκολο πράγμα. Γιατί υπάρχει ένας εγωισμός απίστευτος. Αν κάνεις δουλειά, αναλαμβάνει ο καθένας το κομμάτι που πρέπει να κάνει, και το κάνει.
Στην μπάντα πόσο αυταρχικός μπορεί να γίνεις;
Δεν είμαι καθόλου αυταρχικός στη μουσική. Πηγαίνω, τους δίνω ένα θέμα και τους λέω “κάντε από πάνω ό,τι θέλετε”. Αρκεί στο τέλος να μου αρέσει η δημιουργία, το αποτέλεσμα. Αλλά είμαι πολύ ανοιχτός. Στραβώνω όσον αφορά τη συνέπεια, π.χ. στις πρόβες. Δεν θέλω να έρχεται ο ένας στις 10 και ο άλλος στις 11 – όχι για μένα (εγώ αργώ πάντα), αλλά για τους άλλους που ήρθαν πιο νωρίς. Αυτό μου αρέσει σε αυτή την μπάντα, είναι φοβεροί επαγγελματίες.
Εσύ πόσο πειθαρχημένα δουλεύεις; Βάζεις συγκεκριμένο πρόγραμμα;
Δεν υπάρχει τίποτα στανταρισμένο στο μυαλό μου. Απλά όταν ενθουσιάζομαι με κάτι, κάθομαι και ασχολούμαι με αυτό.
Είναι αληθινές ιστορίες τα τραγούδια σου;
Οι περισσότερες είναι αληθινές, αλλά συνήθως έχουν κάποια υπερβολική δόση φαντασίας. Φαντάσου να σου πω απλά μια ιστορία ότι πήγα βόλτα το σκύλο μου, και ήρθε ένας τύπος και μου είπε: “Και τον δικό μου σκύλο Φιντέλ τον λένε, Φιντέλ Κάστρο. Από τον γάλλο τραγουδιστή”! Χρειάζεται και φαντασία…
Αυτολογοκρίνεσαι ποτέ;
Πολλές φορές. Στο live ειδικά σκέφτομαι πάρα πολύ το τι θα πω. Μπορεί να το λέω αυθόρμητα, αλλά έχω σκεφτεί κάποια πράγματα. Υπάρχουν κάποιες λέξεις που κόβονται πριν βγουν. Ενώ είμαι πολύ αυθόρμητος, είναι κάποια πράγματα που δε λέγονται. Γιατί η γιαγιά μου έλεγε ότι τη γλώσσα τη βουτάμε πρώτα στο μυαλό.
Ο δεύτερος δίσκος είναι αρκετά πιο “σκοτεινός” από τον πρώτο. Πώς προέκυψε αυτό;
Είναι σίγουρα διαφορετικός, αλλά δεν το σκέφτηκα για να τον γράψω έτσι. Γιατί υπάρχουν μερικά τραγούδια σε αυτόν το δίσκο που ξεκίνησα να τα γράφω από πριν ακόμη βγει ο πρώτος. Δεν είναι δηλαδή ένα ενιαίο project, δεν δουλεύω έτσι. Απλώς γράφω αυτά που με ενοχλούν κάθε μέρα, από αυτά διαλέγω κάποια πράγματα και τα κάνω τραγούδια, και από αυτά τα τραγούδια επιλέγονται κάποια στιγμή όσα πρόκειται να εκδοθούν.
Πρόκειται να κυκλοφορήσεις σύντομα κάτι νέο;
Έχω σχεδόν έτοιμα τα κομμάτια – για την ακρίβεια, αν έμπαινα στο στούντιο τώρα θα μπορούσα να ηχογραφήσω έναν ολόκληρο δίσκο. Θέλω να το αφήσω λίγο, να πάει παρακάτω, να δω τι άλλο θα γράψω, και να βρω λεφτά. Γιατί ακόμα δεν έχω βρει χρήματα να βγάλω το βιβλίο, το “Χέζομαι και Γράφω” -που με ενοχλεί ότι δεν το έχω κυκλοφορήσει ακόμη- και θέλω να κόψω τον τελευταίο δίσκο και σε βινύλιο (σ.σ. το “σι-ντι γραμμένος”). Μετά από όλα αυτά θα μπω πάλι στο στούντιο, τα κομμάτια τα έχω έτοιμα.
Μιας και αναφέρθηκες στο οικονομικό, στο “Track 01” του τελευταίου δίσκου τραγουδάς: “Τώρα χρωστάει στους πάντες, καινούριες τιράντες δεν θα ξαναδεί”. Έτσι θα συνεχιστεί η δισκογραφική παραγωγή; Και τι νόημα έχει να συνεχίσουν οι καλλιτέχνες να βγάζουν ολοκληρωμένα άλμπουμ, αντί π.χ. να τα ανεβάζουν απλά στο YouTube, χωρίς πλήρη ενορχήστρωση και παραγωγή, αλλά με μία κιθάρα;
Κι εγώ στο YouTube τα ανέβασα τελικά! Μου αρέσει πολύ να παίζω μόνος μου, με μία κιθάρα. Ένα από τα καλύτερα live που έκανα τον τελευταίο χρόνο ήταν τις προάλλες στα Γιάννενα (σ.σ. στο “Θυμωμένο Πορτραίτο”). Ήμουν μόνος μου με μια κιθάρα, και ανέβηκε ένας φίλος, ο παλιός μου ντράμερ, και έπαιξε κρουστά, καχόν, στο μισό πρόγραμμα. Τη βρίσκω πολύ να είμαι μόνος μου στη σκηνή, αλλά κάπου χρειάζεται και το full band. Δεν ξέρω πού θα με πάει – θα προτιμούσα να ανεβάζω τα κομμάτια μου έτσι, ακόμη και με μία κιθάρα. Αλλά δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Είμαστε και λίγο κομπλεξάρες, και θέλουμε να έχουμε κρουστά, πνευστά, πράγματα… μάλλον είναι κόμπλεξ που το κάνω όλο αυτό, κανονικά θα έπρεπε να το κάνω με μία κιθάρα. Είναι και τελείως άλλο πράγμα, γίνεται άλλο είδος μουσικής. Δεν ξέρω πού θα καταλήξω, μπορεί τον επόμενο δίσκο να τον κάνω μόνος μου ή με έναν ακόμη άνθρωπο.
Τίθεται όμως ένα θέμα: εσύ για να κάνεις έναν ολοκληρωμένο δίσκο, με full band και σωστή παραγωγή υπάρχει ένα κόστος. Κι εσύ επιλέγεις αυτόν τον δίσκο να το διαθέτεις δωρεάν (σ.σ. στο www.spirosgrammenos.gr). Ο κόσμος το εκτιμά καθόλου αυτό;
Ο τελευταίος μου δίσκος, όπως πήγε, στοίχισε #$^$&(^ Ευρώ (σ.σ. ένα σεβαστό ποσό). Έχω ένα “καπέλο” στο site, όπου όποιος θέλει βάζει ό,τι θέλει, και έχουν βάλει διάφοροι χρήματα. Αλλά μου έβαλαν από 2 Ευρώ -και ήταν πολύ συγκινητικά τα 2 Ευρώ- μέχρι 50 -αυτό κι αν είναι συγκινητικό. Αλλά και τα δύο Ευρώ, όταν σου τα βάζει ο άλλος που δεν ξέρεις ποιος είναι, δεν γνωρίζεστε, και σου λέει “συγγνώμη, Σπυράκο, δεν είχα άλλα”, είναι πολύ συγκινητικό.
Σίγουρα, αλλά βιώσιμο είναι;
Όχι, δεν είναι. Ας είναι καλά οι φίλοι που κουρεύω.
* Μετά την Πέμπτη (14/2) και το Σταυρό του Νότου, ο Σπύρος Γραμμένος εμφανίζεται την Παρασκευή (15/2) στη Μαύρη Τρύπα στη Θεσσαλονίκη.
Κούρεμα (και συνέντευξη) στους Θέμο “Απίκο” Ρίζο και Μαρία Πακτίτη
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.