Πολύ ωραίες οι ταινίες που είναι διασκεδαστικές, καλογυρισμένες, με έξυπνο σενάριο, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι ο κινηματογράφος είναι και τέχνη. Μια τέχνη ιδιαίτερα σύνθετη, διότι ο καλλιτέχνης στηρίζεται στην συνεργασία πολλών ειδικών για να φτάσει στην πραγματοποίηση του οράματός του. Για αυτήν την πραγματοποίηση, χρειάζονται ίση προσοχή και φροντίδα, όλα τα στοιχεία που έρχονται μαζί σε μια κινηματογραφική παραγωγή, η μουσική, ο ήχος, η φωτογραφία, η ηθοποιία, η σκηνογραφία, το μοντάζ, τα ειδικά εφέ.
Καταλαβαίνετε πού θέλω να καταλήξω.
Το Δέντρο της Ζωής (2011) είναι ένα έργο τέχνης. Έχοντας αυτό στο μυαλό σας, χαλαρώστε και απολαύστε το. Αφεθείτε. Μην έχετε την απαίτηση από τον εαυτό σας να καταλάβει ‘τι ήθελε να πει ο καλλιτέχνης’. Όπως με όλα τα είδη τέχνης, αυτό έχει σημασία μόνο για τους κριτικούς, γιατί κάπως πρέπει να ζήσουν κι αυτοί. Αφήστε την ταινία να σας ταξιδέψει, σε δικές σας παιδικές αναμνήσεις, σε συναισθήματα, σε σκέψεις, στο χρώμα του φορέματος της μητέρας σας κάποια ηλιόλουστη μέρα, την εποχή που δεν φτάνατε ούτε μέχρι τη μέση της. Στα μπουγέλα με τ’ αδέρφια σας. Σε παράτολμες εξερευνήσεις, κρυφά από τους γονείς σας, σε ρέματα και βουνά. Στις πρώτες ερωτικές φαντασιώσεις. Στον πατέρα σας που ίσως έκανε ό, τι καλύτερο μπορούσε, κι ας ήταν τον περισσότερο καιρό αυταρχικός και απόμακρος. Σε αυτά που σας έμαθε. Στη μυρωδιά της μαμάς σας. Στο τσούξιμο από το οινόπνευμα μετά από πεσίματα με το ποδήλατο. Στα νευρικά γέλια με την αδερφή σας, σε τσακωμούς με τον αδερφό σας. Στα πρώτα σας υπαρξιακά ερωτήματα, στις απορίες που είχατε μικροί και που δεν έχουν απαντηθεί ακόμα. Στα θέλω που δεν είχατε φωνή να διατυπώσετε, ή που απλά κανείς δεν άκουσε. Στις ενοχές σας όταν κάποια στιγμή συνειδητοποιήσατε ότι προδώσατε και πληγώσατε κάποιον δικό σας άνθρωπο. Στις καλές προθέσεις των γονιών σας, στο όνομα των οποίων έκαναν ασυγχώρητα (;) σφάλματα.
Απολαύστε τις εικόνες. Το φως. Τη φύση. Το νερό. Τη δημιουργία της ζωής.
Την επιλογή της μουσικής. Τον ήχο από τα φύλλα των δέντρων, τον επαναλαμβανόμενο ήχο του ποτιστικού, τις φωνές που διατυπώνουν τις πιο μύχιες σκέψεις κάθε χαρακτήρα.
Και ξανά πάλι, απολαύστε το φως.
Το ότι η ταινία δεν έχει γραμμική αφήγηση δεν σημαίνει ότι δεν έχει υπόθεση ή ειρμό. Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του αδερφού του Jack (Sean Penn) στα 19 του, παρακολουθούμε την καθημερινότητα μιας μεσοαστικής οικογένειας σε μια επαρχία του Τέξας την δεκαετία του ’50. H συνύπαρξη μιας αιθέριας γυναίκας (Jessica Chastain), ενσάρκωση της δύναμης και του μυστηρίου της φύσης και της μητρικής τρυφερότητας, με τον βιοπαλαιστή, πραγματιστή, αυταρχικό, με δυσβάσταχτες απαιτήσεις από τον εαυτό του αλλά και από τους τρεις γιούς του, πατέρα (Brad Pitt), διαμορφώνει τον χαρακτήρα των παιδιών και τις μεταξύ τους σχέσεις. Παράλληλα, βλέπουμε τη δημιουργία της ζωής στον πλανήτη, από το Big Bang, μέχρι τον αφανισμό των δεινοσαύρων.
Ο κάθε θεατής δικαιούται την δική του ερμηνεία και συναισθηματική αντίδραση. Εμένα προσωπικά, υπήρξαν στιγμές που μου δημιούργησε μια αίσθηση αγωνίας, λόγω της καταπιεστικής ατμόσφαιρας στο σπίτι και της σχεδόν διαρκούς αίσθησης μιας επικείμενης τραγωδίας. Από την άλλη, οι πιο αλληγορικές σεκάνς, οι αφηγήσεις και τα πλάνα της δημιουργίας και της εξέλιξης της ζωής με έκαναν να νιώσω –τολμώ να πω- κατανυκτικά.
Δημιουργός της ταινίας είναι ο Terrence Malick, από τους πιο σεβαστούς σκηνοθέτες όλων των εποχών και από τους ελάχιστους εν ενεργεία auteurs. Τις σεκάνς με τα ειδικά εφέ έχει επιμεληθεί ο θρυλικός Douglas Trumbull (Blade Runner, 2001: A Space Odyssey) σε συνεργασία με τους Chris και Peter Parks, υπεύθυνους για τα εφέ στο The Fountain. Τα εφέ της ταινίας (όπως και στους προαναφερθέντες τίτλους) δημιουργήθηκαν χωρίς τη χρήση CGI και είναι αποτέλεσμα κινηματογραφικής αποτύπωσης, μεταξύ άλλων, διάφορων χημικών αντιδράσεων, μίξης χρωμάτων, υγρών, αερίων και φωτός. Αν ακούσω ξανά κάποιον να εκθειάζει ταινία μόνο και μόνο για τα computer generated ειδικά εφέ της, θα τον βάλω να τις δει και τις τρεις με το ζόρι.
Δείτε την γιατί δεν υπάρχει καμιά ταινία σαν κι αυτή, ούτε καν από τον ίδιο τον Malick. Αν σας αρέσουν οι αλληγορικές ταινίες, μη συμβατικής αφήγησης, με εξαιρετική φωτογραφία, νομίζω είναι σαφές πια ότι πρέπει δείτε το The Fountain (2006) του Aronofsky και το 2001: A Space Odyssey (1968) του Kubrick.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.