Ήταν Απρίλιος του 1989, όταν η 28χρονη Τρίσα Μέιλι βγήκε κατά τις 10 το βράδυ για τζόκινγκ στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης. Δεν γύρισε ποτέ. Βρέθηκε από έναν περαστικό βαριά χτυπημένη στο κεφάλι, ημιθανής και σεξουαλικά κακοποιημένη. Την ίδια ώρα σε ένα άλλο σημείο του πάρκου μια ομάδα νεαρών αφροαμερικανών βόλταραν στο πάρκο παρενοχλώντας τους περαστικούς και σπάζοντας πλάκα ρίχνοντας πέτρες σε αμάξια. Μια πλάκα που από κάποιους ξέφυγε καθώς περαστικοί βρίστηκαν, χτυπήθηκαν και ληστεύτηκαν από ορισμένους από τους εφήβους.
Η αστυνομία συλλαμβάνει τους 14χρονους Κέβιν Ρίτσαρσον και Ρέι Σαντάνα ως μέλη της ομάδας των ταραχοποιών εφήβων και τους σέρνει στο αστυνομικό τμήμα για να δικαστούν για τις ταραχές. Εκεί οι αστυνομικοί αποφασίζουν, παρόλο που οι έφηβοι είχαν συλληφθεί πολύ πριν γίνει η επίθεση στην Τρίσα Μέιλι, να κρατήσουν τους νεαρούς για κατάθεση ως υπόπτους.
Στα χέρια της αστυνομίας ο Μακ Κρέιν και ο Ρέι Σαντάνα
Την επόμενη ημέρα όλες οι εφημερίδες είχαν πρώτη είδηση τον ειδεχθή και αποτρόπαιο βιασμό της λευκής Τρίσα. Αν και εκείνες τις ημέρες είχαν καταγγελθεί 28 βιασμοί ή απόπειρες κυρίως σε βάρος μαύρων ή λατίνων γυναικών, μόνο ο συγκεκριμένος βιασμός τραβά την προσοχή όλης της αμερικανικής κοινής γνώμης και τα φώτα των αδηφάγων μίντια.
Η αστυνομία ξεκινά ένα κυνήγι μαγισσών. Αναγκάζει τον Κέβιν και τον Ρέι να ομολογήσουν ότι συμμετείχαν στον βιασμό της Τρίσα, ενώ μαζεύουν από τις μαύρες γειτονιές του Χάρλεμ τον 16χρονο Κόρι Γουάιζ, τον 15χρονο Άντον Μακ Κέι και τον Γιούσεφ Σαλάμ.
Ήταν η αρχή της μεγάλης περιπέτειας των νεαρών που θα τους στοίχιζε ολόκληρη την νεαρή τους ηλικία και θα σημάδευε για πάντα τις ζωές τους.
Αριστερά η Λίντα Φερστέιν και στο κέντρο η Ελίζαμπεθ Λέντερερ. Και οι δύο κυνήγησαν και τελικά καταδίκασαν τους 5 εφήβους παρά την έλλειψη στοιχείων.
Ένα σύστημα γεμάτο ρατσισμό
30 ώρες ανέκριναν οι αστυνομικοί τους 5 εφήβους χωρίς την παρουσία δικηγόρου καθώς τους ανάγκασαν να αποποιηθούν το δικαίωμά τους. Τα περισσότερα παιδιά ανακρίθηκαν μάλιστα χωρίς καν την παρουσία των γονιών τους παρότι ανήλικα. Μέσα στο ανακριτικό δωμάτιο, οι έφηβοι μόνοι με τους ντετέκτιβ και έπειτα από σωματική και ψυχολογική βία, αλλά και ψευδείς επιβεβαιώσεις ότι θα γυρίσουν σπίτια τους, αναγκάζονται να πουν ότι συμμετείχαν στον βιασμό.
Έτσι ξεκινά να στήνεται από την αστυνομία και την εισαγγελέα Λίντα Φερστέιν μια ολόκληρη ψευδής και στημένη υπόθεση που όμως κολλούσε στο δικό τους αφήγημα για το πως έγινε ο βιασμός, αλλά και στο αφήγημα των συντηρητικών Αμερικανών για τους κακούς και με ζωώδη εγκληματικά ένστικτα μαύρους.
Δεν ήταν άλλωστε τυχαίο ότι οι 4 έφηβοι ήταν μαύροι και ο ένας λατίνος, όλοι γόνοι φτωχών οικογενειών μεγαλωμένοι στο Χάρλεμ, μέσα στην ανέχεια, τον αποκλεισμό, τα ναρκωτικά και τη βία. Άρα για πολλούς Αμερικανούς γεννημένοι εγκληματίες.
Χωρίς να έχουν στα χέρια τους το όπλο του εγκλήματος (ένα κλαδί με το οποίο ο δράστης χτύπησε την Τρίσα και την αναισθητοποίησε), μάρτυρες, σωστά χρονοδιαγράμματα που να ταυτίζουν τους εφήβους με το χρόνο και τον τόπο του εγκλήματος και κυριότερα έχοντας στα χέρια τους το DNA του δράστη το οποίο ήταν ασύμβατο με αυτό των 5 εφήβων, οι αστυνομικοί φτιάχνουν μια δική τους υπόθεση: Και οι 5 έφηβοι -αν και άγνωστοι μεταξύ τους- συμμετείχαν στις ταραχές και πάνω στο ξεσάλωμα βρέθηκαν χιλιόμετρα μακρυά, όπου χτύπησαν την Τρίσα και την βίασαν ομαδικά.
Οι έφηβοι πείθονται στο αφήγημα αυτό και υπό την βασανιστική πίεση των μπάτσων ομολογούν. Οι ομολογίες τους δεν ταιριάζουν βέβαια με τα γεγονότα, ούτε καν μεταξύ τους, ενώ θεωρούνται και περίεργες καθώς αλλάζουν συνεχώς και ο ένας κατηγορεί απλά τον άλλον χωρίς να λέει ακριβή συμβάντα. Ούτε αυτό βέβαια πτοεί τους αστυνομικούς και την εισαγγελέα η οποία φυλακίζει τους εφήβους και τους στέλνει σε δίκη.
Ένοχοι παρά τα στοιχεία
Τον Αύγουστο του 1990, ξεκινούν οι δίκες των πέντε του «Central Park jogger case», όπως ονομάστηκε η υπόθεση. Οι έφηβοι έχοντας πια στο πλευρό τους τούς δικηγόρους τους και τους γονείς τους αρνούνται κατηγορηματικά την ενοχή τους -αυτή που τα μίντια και η αστυνομία έχουν βέβαιη- και δηλώνουν ότι αναγκάστηκαν να ομολογήσουν με τη βία.
Ο Γιούσεφ Σαλάμ προσέρχεται στη δίκη
Αν και το ίδιο το θύμα δεν μπορούσε, λόγω απώλειας μνήμης, να αναγνωρίσει τον δράστη της επίθεσης εναντίον της, οπότε δεν υπέδειξε ποτέ τους πέντε νεαρούς, ενώ τα μόνα ενοχοποιητικά στοιχεία ήταν οι ομολογίες τους, οι δικαστές πείθονται -παρά το αντίθετο όλων των άλλων αποδείξεων- πως για να ομολόγησαν οι νεαροί ότι το έκαναν, το έκαναν.
Έτσι, και οι πέντε έφηβοι καταδικάστηκαν ως ένοχοι για επίθεση, ληστεία και βιασμό, από 5 ως 12 χρονιά φυλάκισης. Πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της νεαρής τους ηλικίας πίσω από τα κάγκελα για ένα έγκλημα που ποτέ δεν είχαν διαπράξει, οι οικογένειες τους διαλύθηκαν από το βάρος της υπόθεσης ενώ η μετά τη φυλακή ζωή τους ήταν επίσης βασανιστική καθώς κουβαλούσαν το στίγμα του βιαστή και του κατάδικου.
Αθώοι
Όλα αυτά μέχρι το 2002, όπου ο Ματίας Ρέγιες, ένας λατινοαμερικανός βαρυποινίτης καταδικασμένος για άλλους βιασμούς την ίδια περίοδο, ομολόγησε ότι ήταν αυτός που διέπραξε τον βιασμό της τζόγκερ, τον Απρίλιο του ’89. Και όχι μόνο περιέγραψε με κάθε λεπτομέρεια το σημείο και τον τρόπο, αλλά αποκάλυψε ότι την ίδια ώρα που η αστυνομία συνελάμβανε τους πέντε εφήβους από το πάρκο και τους ανάγκαζε να ομολογήσουν ένα έγκλημα που δεν είχαν κάνει, ο ίδιος τριγυρνούσε στο πάρκο γεμάτος αίματα και με το γουόκμαν του θύματος στα αυτιά! Η εξέταση DNA ταυτοποίησε τα λεγόμενα του Ρέγιες. Φυσικά οι αστυνομικοί και η Λίντα Φερστέιν δεν παραδέχτηκαν ποτέ το εγκληματικό τους «λάθος».
Έτσι οι 5 έφηβοι απαλλάχτηκαν από όλες τις κατηγορίες, ήταν πια ελεύθεροι.
Λίγα χρόνια αργότερα έκαναν μήνυση εναντίον της πολιτείας της Νέας Υόρκης κερδίζοντας 41 εκατομ. δολάρια ως αποζημίωση, την μεγαλύτερη που έχει εκδικαστεί στην ιστορία της πολιτείας.
Εδώ να σημειώσουμε ότι από το 1989 στην Αμερική περίπου 365 άνθρωποι (!) έχουν απαλλαχτεί από κατηγορίες με την βοήθεια της ταυτοποίησης του DNA. Το 62% αυτών των ανθρώπων ήταν μαύροι. Το 70% καταδικάστηκαν από λάθος μαρτυρίες παρασυρμένες από ρατσιστικές προκαταλήψεις.
Οι Central Park Five σήμερα μαζί με την σκηνοθέτιδα της σειράς του Netflix
Το 2019 το Netflix έκανε σειρά την συγκλονιστική ιστορία τους.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.