Στην αριστουργηματική ταινία του Milos Forman “Amadeus” (1984), εκτός από την ευφυΐα του Μότσαρτ, παρουσιάζεται και ο ακραία διαταραγμένος ψυχισμός του. Ο πατέρας του, επενδύοντας όλη την προσωπική του ανεπάρκεια πάνω στο υπερ-ταλέντο του γιου του, του αρνήθηκε το δικαίωμα στην παιδική ηλικία καθώς τον προόριζε για υπερήρωα της κλασικής μουσικής ήδη από τη νηπιακή του ηλικία. Το 1777, σε ηλικία 21 ετών, ο ίδιος ο Μότσαρτ σε επιστολή προς τον αυταρχικό και χειριστικό του πατέρα γράφει: “Με όλο μου το σεβασμό σας παρακαλώ να συνεχίσετε να μ’ αγαπάτε λίγο και να αρκεστείτε σ’ αυτή τη θλιβερή φιλοφρόνηση, ώσπου στη μικρούτσικη και στενή ντουλάπα του μυαλου μου να φτιάξω καινούργια συρτάρια για να βάλω μέσα τη σοφία που σκοπεύω στο μέλλον να αποκτήσω”[1].
Λίγο πριν ξεκινήσω να γράφω αυτό το σημείωμα, αλίευσα από το διαδίκτυο ένα παλαιότερο ρεπορτάζ που μας παρουσίαζε τον 6χρονο Στέλιο Κερασίδη ο οποίος είναι “ο νεότερος Έλληνας που έχει δώσει συναυλία στο Carnegie Hall”[2]. Με κάθε ετοιμότητα για το τί θα αντικρίσω, πάτησα το σχετικό βίντεο στο youtube, μία σύνθεση του πιτσιρικά αφιερωμένη στην αδερφή του.
Παρά το προφανώς άρτιο της απόδοσής του, τα πλάνα φρόντιζαν να μας δείχνουν τα χεράκια του να προσπαθούν να μιμηθούν αυτά ενός φτασμένου ενήλικα πιανίστα. Το δε look και το attitude του παρέπεμπε σε μετέφηβο που μόλις έχει επιστρέψει από σπουδές από το Berklee. Το καρέ ισιωμένο μαλλί και η σοβαροφανής, ενήλικη αμφίεσή του μου θύμισε τον γιο του Τραμπ. Και αναρωτιέμαι, τι φταίει αυτό το παιδί; Γιατί πρέπει να πληρώσει έτσι την ματαιοδοξία όχι μόνο των γονιών του αλλά ενός ολόκληρου συστήματος που αναζητά υπερήρωες, από το σχολείο, τους χώρους εργασίας, την τέχνη και την επιστήμη;
Τι δουλειά έχει ένα παιδί 6 χρονών να εκτίθεται σε ένα ενήλικο, έμπειρο, υποψιασμένο κοινό όπως αυτό του περιώνυμου Carnegie Hall της Νέας Υόρκης; Ποια είναι η λειτουργική αναπτυξιακή εμπειρία που αποκομίζει ένα 6χρονο παιδί από μία τέτοια διαδικασία; Τι αποδεικνύει με την επίδειξη του ταλέντου του; Ότι ο άνθρωπος όλα τα μπορεί; Μα αυτό το αποδείξαμε πλειστάκις: από τον Γκαγκάριν και τον Άρμστρονγκ μέχρι τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Γιατί έχουμε ακόμα ανάγκη αυτά τα παιδιά θαύματα που ματαιόδοξοι ενήλικες περιφέρουν σαν άλλες αρκούδες του Ρίτσου που έμαθαν να χορεύουν στο χτύπημα του ντεφιού;
Σε μια εποχή που ο καθένας μπορεί να γίνει πιανίστας, αρχιτέκτονας, ψυχολόγος, δικηγόρος, γιατρός σε όποια ηλικία το επιθυμεί, γιατί επιμένουμε να προβάλλουμε αυτά τα παιδιά σαν παράδειγμα το οποίο πρέπει να ζηλέψει κάθε οικογένεια; Γιατί πρέπει εν τέλει – και δεν θα διστάσω να το πω- να κακοποιούμε συναισθηματικά ένα οποιοδήποτε παιδί εκθέτοντάς το τόσο πρόωρα στις ψευδεπίγραφες αρχές μιας ανώμαλα νοούμενης αριστείας; Γιατί αντί ένα τέτοιο παιδί να συναγελάζεται αποκλειστικά παιδιά εμπνέοντάς τα με το όντως εντυπωσιακό του παράδειγμά, να πρέπει να ικανοποιεί την άρρωστη περιέργεια ενηλίκων;
Οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν στις παραπάνω ερωτήσεις μπορεί να μην έχουν τελειωμό. Μία από αυτές που σε καμία περίπτωση δεν εξαντλεί το θέμα, ειδικά σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, είναι η καταστροφική επίδραση του εθνικού εκπαιδευτικού συστήματος παιδείας επί της παιδικής φαντασίας. Ό,τι ξεφεύγει από αυτό είναι αξιοπρόσεκτο – και όντως είναι. Αλλά αυτό απέχει από το να βάλεις ένα 6χρονο παιδί σε ένα αεροπλάνο και να το πας για συναυλίες στη Νέα Υόρκη.
Ίσως κάποια στιγμή η επιστημονική κοινότητα που μελετά τα θέματα εκπαίδευσης, παιδαγωγικής κτλ. θα έπρεπε να δει σοβαρά τη διαιώνιση της παρωχημένης λατρείας των παιδιών-θαυμάτων. Όχι τίποτα άλλο. Αυτά τα παιδιά θα τα χρειαστούμε σίγουρα για την δημιουργία μιας καλύτερης και όχι ακόμα πιο θανατηφόρα ανταγωνιστικής κοινωνίας.
[1] Πηγή: https://sarantakos.wordpress.com/2017/12/03/amadeus-2/
[2] Ο 6χρονος Στέλιος Κερασίδης είναι ο νεότερος Έλληνας που έχει δώσει συναυλία στο Carnegie Hall, Αναΐς Παρίση, Woman Toc, 23/1/2019
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.