Πόση δημοκρατία σε τάισαν για να ηρεμήσεις;

Το πιο επικίνδυνο χαρακτηριστικό της σημερινής κοινωνίας είναι ότι όλες οι αλήθειες τις παραμένουν καλυμμένες κάτω από έννοιες εξωραϊσμένες, φτιαγμένες έτσι ώστε να μην ταράζονται οι πολλοί. Επεξεργαζόμενοι τα γεγονότα των τελευταίων ημερών -κι όχι μόνο- κάποιοι από εμάς μένουμε εξοργισμένα εμβρόντητοι μπροστά σε μια επιβεβλημένη δυσωδία που κανείς ωστόσο δε φαίνεται να αντιλαμβάνεται ως πραγματικά φασιστική πέρα από κάποιους λίγους γραφικούς, ίσως και λαϊκιστές ή και καλά ψευτοαναρχικούς. Αν είχαμε φασισμό, χούντα, οποιοδήποτε άλλο δικτατορικό, ολιγαρχικό, μη δημοκρατικό καθεστώς -θα σου πει κάποιος- δε θα μπορούσε κανείς μας τώρα να εκφράσει απόψεις σαν αυτές, εδώ, τόσο ελεύθερα, δημόσια και χωρίς την παραμικρή λογοκρισία.

Για να δούμε, όμως, είναι τα πράγματα ακριβώς έτσι ή το νόμισμα έχει δύο τουλάχιστον όψεις όπως τα πάντα στη ζωή; Οι άνθρωποι έχουμε μάθει πως πρέπει να είμαστε ευγνώμονες όταν σε μια ήδη διαμορφωμένη πραγματικότητα βρίσκονται κάποιοι που μας πετάνε ψίχουλα εξαγοράζοντας την αντίληψή μας. Άλλοτε βασίζονται στους φόβους μας άλλοτε στις ελπίδες μας για το κάτι παραπάνω. Άλλοτε μας τρομοκρατούν με δήθεν ρεαλιστικές επιπτώσεις, άλλοτε μας τάζουν ψεύτικους λαγούς με πετραχείλια διατηρώντας ζωντανή την πεποίθησή μας ότι όποιος είναι από πάνω μας θέλει το καλό μας, μας εκπροσωπεί, φροντίζει για εμάς. Πώς όχι άλλωστε, εμείς δεν τον ψηφίσαμε, δική μας δεν ήταν η επιλογή;

Ήταν; Η εξουσία εξορισμού δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να μεταμορφωθεί σε κάτι δίκαιο. Κι αυτό γιατί εξορισμού περιλαμβάνει την ανισότητα. Όπως κατά βάθος όλοι ξέρουμε δεν υπάρχει λίγη ισότητα και πολύ ισότητα ή περίπου ισότητα. Υπάρχει η σχετικότητα που ανάλογα με τις περιστάσεις τροποποιεί κάποιες έννοιες όπως το δίκαιο όμως όσον αφορά την επιβολή ενάντια στην ελεύθερη ύπαρξη και την ισότητα δε χωρούν μισές δουλειές κι ερμηνείες. Το να σου δίνεται η δυνατότητα, λοιπόν, να επιλέξεις τον εξουσιαστή σου δεν τον κάνει αυτό λιγότερο εξουσιαστή.

Το καθεστώς μας δεν ονομάζεται φασιστικό κι έτσι δεν υπάρχει κανείς φανερός εχθρός ενάντια στον οποίον θα έπρεπε να στραφούμε ξέροντας το πρόσωπό του, το ονοματεπώνυμό του, τις πραγματικές τακτικές και πεποιθήσεις του. Έχουμε συνηθίσει πως φασισμός είναι μόνο ό,τι μας παρουσιάζεται ως τέτοιος στο πιάτο, μπρουτάλ, βαρβάτο και σκληροπυρηνικό, καθόλου διπλωματικό κι ολέθρια βίαιο με όσο πιο φανερό τρόπο γίνεται. Πώς να αντιταχθείς τώρα στη δημοκρατία χωρίς να σε κακοχαρακτηρίσουν, λοιπόν, από τη μία οι ένθερμοι καλοπροαίρετοι υποστηρικτές της που θεωρούν ότι είναι το τελειότερο δυνατό πολίτευμα κι από την άλλη οι ρεαλιστές φοβικοί απέναντι σε οτιδήποτε διαφορετικό και μη δοκιμασμένο;

Κι όμως, δυστυχώς, ό,τι φοράει μάσκα, ό,τι ξέρει να προσαρμόζεται, οτιδήποτε διπλωματικό με ταλέντο στον χαμαιλεοντισμό, είναι πολύ πιο επικίνδυνο ακόμη κι από την πιο βάρβαρη προφανή κατάσταση. Διότι στη δεύτερη περίπτωση κάποια στιγμή όλο και κάποιος θα βρεθεί να τολμήσει να αντιταχθεί, όλο και κάποιοι ακόμη θα πειστούν να τον ακολουθήσουν φτάνοντας στα όριά τους αφού θα ξέρουν τι πολεμούν. Θα είναι πολύ πιο εύκολο να οργανώσουν με τη σειρά τους όλο και περισσότερους ανθρώπους με το μέρος τους κι η κτηνωδία δε θα απαιτεί τίποτε άλλο εκτός από καθαρό ανθρώπινο ηρωισμό για να αντιμετωπιστεί στοχευμένα.

Θα μου πεις, είναι λίγο να γίνεσαι ήρωας; Μεγαλειώδες είναι, άπιαστο μοιάζει, άξιο κάθε τιμής και θαυμασμού είναι. Ωστόσο είναι πολύ πιο πιθανό η οργή να προκληθεί και να γεννήσει ήρωες απέναντι σε κάτι αληθινό κι ακραίο παρά μέσα από κάτι που δεν ξέρει κανείς πώς να ονομάσει, μέσα από κάτι που τον κάνει να μην ξέρει τι του φταίει, μέσα από κάτι που αιώνες τώρα πιπιλίστηκε να θεωρεί ως το μόνο ρεαλιστικά πιο δίκαιο.

Παρ’ όλα αυτά θα τολμήσω να σε ρωτήσω: είσαι καλά σήμερα άνθρωπε; Ζώντας ή επιβιώνοντας κάτω από αυτές τις συνθήκες νιώθεις καλά; Δε θα σε ρωτήσω καν αν είσαι ευτυχισμένος αν και με τον υποκειμενικό τρόπο της ευτυχίας του καθενός δε θα έπρεπε αυτή να είναι πολυτέλεια. Όχι τουλάχιστον η δυνατότητα να φτάσουμε όσο πιο κοντά της μπορούμε. Νιώθεις στ’ αλήθεια ελεύθερος, αλήθεια; Απόλυτα ελεύθερος βάσει συναισθημάτων ίσως κανείς μας να μην καταφέρει να είναι ποτέ. Σε ρωτάω κάτι άλλο όμως. Κάτι που έχει να κάνει με το βασικότερο συναίσθημα όλων. Τον φόβο. Ανεξάρτητα από το τι φοβάσαι εσύ ως άνθρωπος θεωρείς πως η κοινωνία είναι απελευθερωτική κι υποστηρικτική απέναντι στις πραγματικές επιθυμίες σου, στον αληθινό εαυτό σου; Θεωρείς πως είναι δίκαιη απέναντι στις αξίες και τις ανάγκες των ανθρώπων; Θεωρείς πως είναι έτσι δομημένη ώστε να μπορεί κανείς να είναι ο εαυτός του πρακτικά χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες, έμμεσες ή άμεσες; Η ανθρώπινη φύση είναι σε μεγάλο βαθμό άδικη θα μου πεις κι ίσως να ‘χεις δίκιο. Εσύ όμως θεωρείς πως η κοινωνία μας ενθαρρύνει και στηρίζει την άδικη ή τη δίκαιη πλευρά μας;

Ο τρόπος που καταστέλλουν τα ΜΑΤ, όχι την εγκληματικότητα και την αδικία αλλά ό,τι διαφορετικό έχουν μάθει να μισούν, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας καθρέφτης που μας κάνει λιανά το πώς μας καταστέλλουν πιο εκλεπτυσμένα όλοι όσοι καυλώνουν με το να εξασκούν την πλασματική τους εξουσία πάνω μας. Κι αν δεν έρθει κανείς να σε πλακώσει στο ξύλο ή να σε πυροβολήσει εν ψυχρώ, κι αν δε σου πετάξει κανείς χημικά μέσα στη μούρη, κι αν δε σου κάνει κανείς φανερό bullying, σκέψου μόνο τα εξής:

Πώς νιώθεις κάθε φορά που το αφεντικό σου στη δουλειά σου λέει μαλακίες κι εσύ δεν τολμάς να φέρεις αντίρρηση; Πώς νιώθεις που πηγαίνεις κάθε πρωί σε μια δουλειά που μισείς γιατί αλλιώς κινδυνεύεις να χάσεις ακόμη και τα ελάχιστα που παίρνεις για να επιβιώνεις; Πώς νιώθεις που άλλοι έχουν τα πάντα κι εσύ ελάχιστα, σχεδόν τίποτε ή και τίποτε; Πώς νιώθεις που οι ευκαιρίες δίνονται με βάση τα ονόματα κι όχι την αληθινή αξία; Πώς νιώθεις που ασκούν στο παιδί σου bullying οι γόνοι όσων μεγάλωσαν τα παιδιά τους μέσα στον φόβο και τη μισαλλοδοξία; Πώς νιώθεις που σου κάνουν κάθε μέρα ψυχολογικό πόλεμο κάποιοι “ανώτεροί” σου κι εσύ σκύβεις το κεφάλι σαν μαλάκας γιατί έχεις και μια οικογένεια δίπλα σου να θρέψεις; Πώς νιώθεις που σου επιτρέπεται να εκφράζεσαι “ελεύθερα” στα social media μιας και δεν έχουμε φασισμό αλλά δεν μπορείς ούτε στο ελάχιστο να εφαρμόσεις στην πράξη όσα λες; Μήπως γι’ αυτό δε σου έχουν απαγορεύσει να μιλάς τελικά; Μήπως επειδή έχουν καταφέρει να σε αποδυναμώσουν ώστε να τα λες και να μην τα κάνεις;

Τα ΜΑΤ δεν είναι τίποτε άλλο από το πραγματικό πρόσωπο ενός ολόκληρου συστήματος. Ενός συστήματος που ξέρει να παρφουμαρίζεται για να σε υπνωτίζει και να σωπαίνεις. Είναι η λιγότερο διπλωματική πλευρά της μασκαρεμένης πραγματικότητας και σίγουρα δεν είναι η αιτία αλλά το αποτέλεσμα. Εσένα όμως, δε μου είπες, πόση δημοκρατία σε τάισαν σήμερα για να ηρεμήσεις;