Όταν ακούμε τη φράση «Σαν το ποντίκι με την γάτα» συνειρμικά μας έρχεται στο μυαλό ένα αρχέτυπο δίδυμο: Δεν είναι άλλο από τον Τομ και τον Τζέρι.
Ο Τομ και ο Τζέρι, ο Τζέρι και ο Τομ γεννήθηκαν το 1940 από τις πένες των Τζόζεφ Μπάρμπερα και Γουϊλιαμ Χάννα. Έχοντας αναλάβει την αποστολή, να δώσουν ώθηση στο τμήμα κινουμένων σχεδίων της MGM, δημιούργησαν το δίδυμο της γάτας και του ποντικιού. H ιδέα τους, αρχικά, δεν ενθουσίασε κανέναν από το στούντιο αφού την έβρισκαν παρωχημένη. Ποντίκι και μάλιστα πολύ διάσημο, είχε και το αντίπαλο στούντιο, της Ντίσνεϊ και τους είχε πάρει φάλαγγι, όπως λέμε λαϊκά.
Έκαναν τεράστιο λάθος! Το, αρχικά, ανώνυμο δίδυμο άρεσε από την αρχή στο κοινό και σύντομα οι δύο καρτουνίστες θα σχεδίαζαν 114 μικρές ταινίες με τους εν λόγω πρωταγωνιστές.
Καθώς η επιτυχία μεγάλωνε έπρεπε να τους δώσουν ένα όνομα. Η αρχική ιδέα τους ήταν να τους ονομάσουν Τζάσπερ τον γάτο και Τζινγκ τον ποντικό, αλλά ευτυχώς για όλους μας, διεξήχθη εσωτερικός διαγωνισμός ανάμεσα στους καρτουνίστες του στούντιο για την ονοματοδοσία τους. Ο Τζον Καρρ έριξε στο τραπέζι τα ονόματα Τομ και Τζέρι κερδίζοντας το ποσό των 50 δολαρίων.
Το όνομα ήταν εμπνευσμένο από το βιβλίο του Πιρς Εγκαν «Η ζωή στο Λονδίνο ή Τομ και Τζέρι», το οποίο ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στα μέσα του 19ου αιώνα στη Μεγάλη Βρετανία.
Αυτό ήταν! Το δίδυμο είχε ονομαστεί και η πορεία του υπήρξε κατακόρυφη!
Η πλοκή των ιστοριών τους είναι λίγο ως πολύ γνωστή: Ακολουθούν το αρχέτυπο του αντίπαλου διδύμου προσπαθώντας ο ένας να «νικήσει» τον άλλον σε μια ατέρμονη μάχη χρησιμοποιώντας συχνά σκληρή βία.
Σε κάποια επεισόδια η πλοκή ήταν κάπως διαφορετική. Ενώνονται όταν έχουν να αντιμετωπίσουν κάποιο κοινό αντίπαλο ή να καταφέρουν ένα κοινό στόχο. Οι δύο αντίπαλοι αγαπιούνται, αλληλοβοηθιούνται και τα καταφέρνουν να στεφθούν νικητές.
Το έτερο δίδυμο, αυτό των δημιουργών, δουλεύουν τις 114 ιστορίες από το 1940 έως το 1958.Έπειτα από 18 χρόνια βάζουν τις πένες τους κάτω εγκαταλείποντας το τμήμα κινουμένων σχεδίων της MGM. Οι δυο τους ιδρύουν την δική τους εταιρεία παραγωγής κινουμένων σχεδίων και ασχολούνται αποκλειστικά με την τηλεόραση. Από τις πένες τους σχεδιάζονται οι Φλιντστόουνς, η οικογένεια Τζέτσον, η παρέα του Σκούμπι Ντου και πληθώρα άλλων. Το δίδυμο Τομ και Τζέρι μένει ορφανό από τους αρχικούς δημιουργούς του.
Το δύο ζευγάρια, τα οποία είχαν πορευτεί μαζί για 18 χρονιά, χώρισαν τους δρόμους τους έχοντας κερδίσει 13 υποψηφιότητες για Όσκαρ εκ των οποίων κέρδισαν 7 πονοκεφαλιάζοντας την αντίπαλη κραταιά εταιρία της Ντίσνεϊ.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Ντίσνεϊ πονοκεφάλιασε εξαιτίας του Τομ και του Τζέρι. To 1945, εμφανίζονται στην ταινία του Τζιν Κέλλι, «Βίρα τις άγκυρες» και ο Τομ χορεύει μαζί με τον διάσημο χορευτή ενώ ο Τζέρι σε cameo ρόλο σερβίρει κάπου στο βάθος. Οι φήμες λένε πως ο Τζιν Κέλλι είχε ζητήσει να χορέψει μαζί με ένα ποντίκι, τον διάσημο Μίκυ Μάους αλλά ο Ντίσνεϊ του το αρνήθηκε. Ο Τομ πήρε το ρόλο και εκτόξευσε την επιτυχία του κινουμένου σχεδίου.
Το καρτούν είχε αποκτήσει αμέτρητους φαν αν και είχε επικριθεί έντονα για την χρήση βίας και ρατσιστικών στερεοτύπων.
Αυτό άλλαξε το 1961-1962, όταν ο Gene Deitch ανέλαβε να σχεδιάσει για την Ευρωπαϊκή εταιρεία κινουμένων σχεδίων «Rembrandt Films» 13 ταινίες μικρού μήκους με πρωταγωνιστές το δίδυμο. Μείωσε τις σκηνές βίας και εκμοντέρνισε τις «κοινωνικές απόψεις» των πρωταγωνιστών.
Από την αρχή το δίδυμο επιλέχθηκε να μην μιλά και είναι ένα στοιχείο που μέχρι σήμερα συνεχίζει να φέρει σαν χαρακτηριστικό του. Οι αυθεντικοί δημιουργοί του επηρεασμένοι από τον βουβό αμερικανικό κινηματογράφο και τον κωμικό Τσάρλι Τσάπλιν θεωρούσαν πως με αυτό τον τρόπο το κωμικό στοιχείο θα γινόταν πιο άμεσο σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, παρότι οι πρώτες ταινίες του κινούμενου βρίθουν από αναφορές στην αμερικανική ιστορία και κουλτούρα.
Ο Gene Deitch έχοντας την διορατικότητα για την εμπορική επιτυχία που θα μπορούσε να ΄χει το δίδυμο στην ευρωπαϊκή αγορά, φρόντισε να αλλάξει το μέχρι τότε αμερικανικό τρόπο σκέψης των πρωταγωνιστών και να τους κάνει να έχουν περισσότερο «παγκόσμιες» αναφορές. Η αρχική ιδιοκτήτρια του Τομ ήταν μια εύσωμη Αφροαμερικάνα με έντονη προφορά η οποία εμφανίστηκε μόνο μια φορά ολόκληρη στα 114 επεισόδια των Μπαρμπέρα-Χάννα. Συνήθως εμφανίζονταν μόνο τα πόδια της. Στα νέα επεισόδια, ο ιδιοκτήτης του Τομ ήταν ένας εύσωμος, κοντός, οξύθυμος λευκός άνδρας που θα μπορούσε να ταυτιστεί άνετα το ινδοευρωπαϊκό κοινό στο οποίο απευθυνόταν. Με τους σημερινούς όρους ο νέος ιδιοκτήτης του Τομ ήταν ένας ξεκάθαρα κακοποιητής ζώων αφού τιμωρούσε σκληρά και με το παραμικρό τον άτυχο Τομ.
Οι 13 σε αριθμό μικρού μήκους ταινίες/επεισόδια του Deitch σχεδιάστηκαν εξ΄ολοκλήρου στην Τσεχοσλοβακία της δεκαετίας του ’60 επί κομμουνισμού και αυτό αποσιωπήθηκε στα credits της ταινίας για ευνόητους λόγους. Η χρονιά που ανέλαβε τα ηνία το «κομμουνιστικό team» θεωρείται από τις πιο πετυχημένες του κινουμένου σχεδίου. Εξοβέλισε από την πρωτιά, μετά από 16 χρόνια πρωτοκαθεδρίας τον λαγό της Warner Bros και φυσικά το ποντίκι της Ντίσνεϊ, ωστόσο δεν προτάθηκε για κανένα Όσκαρ καθότι το έφτιαξαν κομμουνιστές στο Σιδηρούν Παραπέτασμα…
Και ενώ η καριέρα του Deitch καλλιτεχνικά πήγαινε πρίμα, ο καρτουνίστας Τσακ Τζόουνς απολυόταν από την Warner Bros μετά από 30 χρόνια εργασίας. Σύντομα ανέλαβε να σχεδιάσει άλλες 34 μικρές ταινίες/επεισόδια του θρυλικού πλέον διδύμου. Μαθημένος από τις μανιέρες της Warner Bros προσάρμοσε αρκετές πετυχημένες συνταγές κωμωδίας στην πλοκή των ταινιών αλλάζοντας και σχεδιαστικά το αγαπημένο δίδυμο. Ο Τομ έγινε πιο γκρίζος, τα φρύδια του πιο λεπτά, ο Τζέρι απέκτησε τα μεγάλα μπιρμπιλομάτικα μάτια και αν δεν κάνω λάθος, τα επεισόδια του Τσακ Τζόουνς είναι τα πιο χιλιοπαιγμένα και στην χώρα μας.
Ο Τζόουνς σχεδίαζε το αχώριστο δίδυμο από το 1963 μέχρι και το 1967 μέχρι που και εκείνος με την σειρά του εγκατέλειψε τα κινηματογραφικά στούντιο για να ασχοληθεί με την τηλεόραση και με άλλα τηλεοπτικά προγράμματα.
Το τηλεοπτικό ντεμπούτο του Τομ και Τζέρι στην τηλεόραση ήρθε υπό την δική του καθοδήγηση το 1965. Οι ταινίες των Μπαρμπέρα-Χαννα ήταν οι πρώτες που παίχτηκαν σαν επεισόδια και έπεσε άγριο ψαλίδι λογοκρισίας ώστε να γίνει κατάλληλο και για ανήλικο κοινό. Περιορίστηκε η βία, τα ρατσιστικά σχόλια, ενώ η πρώτη μαύρη ιδιοκτήτρια του Τομ αντικαταστάθηκε σχεδιαστικά με δυο λευκά παχουλά πόδια κάποιας Αμερικανίδας με ιρλανδική προφορά.
Δέκα χρόνια αργότερα, οι μπαμπάδες τους Μπαρμπέρα-Χάννα αναλαμβάνουν πάλι να τους σχεδιάσουν για 48 επεισόδια των 7 λεπτών τα οποία προβάλλονται μαζί με άλλα ολιγόλεπτα επεισόδια άλλων διάσημων κινουμένων σχεδίων της εποχής. Οι τηλεοπτικοί κανόνες είναι εξαιρετικά αυστηροί ως προς την χρήση βίας και έτσι σε αυτά τα επεισόδια ο Τομ και ο Τζέρι είναι μόνο δυο καλοί φίλοι που μπλέκουν σε περιπέτειες και όλα αυτά στο «Τομ και Τζέρι show» από το 1975 – 1977.
Τις χρονιές 1980-1982, το δίδυμο ξαναενώνεται για ένα σόου με νέα επεισόδια το οποίο δεν γνωρίζει ιδιαίτερη επιτυχία στο κοινό. Τρίτη και τελευταία φορά που σχεδίασαν οι Μπαρμπέρα και Χάννα το δίδυμο ήταν την δεκαετία του 1990. Η παιδική βερσιόν του Τομ και Τζέρι «Tom and Jerry kids» το οποίο προσωπικά το θεωρώ ντροπή στην ιστορία του διδύμου αλλά αρκετοί διαφωνούν μαζί μου. Η συγκεκριμένη σειρά κράτησε 4 χρόνια, υπήρξε εμπορική επιτυχία και πολλοί την θυμούνται στην Ελλάδα. Πιστεύω δε, πως το τραγούδι των τίτλων έχει μείνει ανεξίτηλο μέσα μας.
Στις αρχές του 21ου αιώνα πολλές μεγάλες κινηματογραφικές εταιρίες κατάφεραν να «καταπιούν» στην κυριολεξία τις πιο μικρές ανεξάρτητες εταιρίες. Τα δικαιώματα του Τομ και Τζέρι άλλαξαν μέσα στις δεκαετίες πολλά χέρια ιδιοκτητών καταλήγοντας στα μέσα της δεκαετίας του ΄80 σε μια μικρή εταιρία την Turner την οποία εξαγόρασε αργότερα η Warner Bros. Κατά ένα περίεργο παιχνίδισμα της τύχης, το κινούμενο σχέδιο που έριξε από το θρόνο του τον Μπαγκς Μπάνι την δεκαετία του ΄60 βρέθηκε τελικά μέσα στην ίδια αγκαλιά.
Μέσα στην δεκαετία του ’00, γυρίστηκαν δυο μικρές ταινίες καθώς και 13 επεισόδια του Τομ και Τζέρι με την υπογραφή των σκιτσογράφων της Warner. Από το 2008, το δίδυμο δεν έχει το δικό του σόου αλλά η εταιρεία φροντίζει συχνά-πυκνά να δημιουργεί ένα με δυο επεισόδια μέσα στα χρόνια ώστε να μην τους ξεχνάμε.
Όχι, πως θα μπορούσαμε άλλωστε.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.