Σε έκθεση που πρόσφατά δημοσιεύθηκε, η Διεθνής Αμνηστία αναλύει τη νομοθεσία για τους βιασμούς σε 31 χώρες. Διαπιστώθηκε ότι μόνο 8 από αυτές τις χώρες ορίζουν τον βιασμό με βάση τη συναίνεση, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία αναγνωρίζει τον βιασμό μόνο όταν περιλαμβάνεται σωματική βία, απειλή ή εξαναγκασμός
«Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να μην αναγνωρίζουν νομικά ότι το σεξ χωρίς συναίνεση είναι βιασμός», αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία, υπογραμμίζοντας πως «η ατελής νομοθεσία και η επικίνδυνη κουλτούρα κατηγορίας των θυμάτων, διαιωνίζουν την ατιμωρησία σε ολόκληρη την Ευρώπη».
Επικίνδυνοι ορισμοί του βιασμού
«Αν και κινήματα όπως το #MeToo έχουν εμπνεύσει πολλές γυναίκες να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους, το θλιβερό γεγονός είναι ότι ο βιασμός στην Ευρώπη καταγράφεται πολύ λιγότερο από τα πραγματικά του μεγέθη. Ο φόβος των γυναικών ότι δεν θα γίνουν πιστευτές επιβεβαιώνεται επανειλημμένα, καθώς βλέπουμε θαρραλέες επιζήσασες που αποζητούν δικαιοσύνη, συχνά να αποτυγχάνουν να τη βρουν, λόγω ξεπερασμένων και επικίνδυνων ορισμών του βιασμού, ενώ δέχονται αποκρουστικές συμπεριφορές από αξιωματούχους της δικαιοσύνης» δήλωσε η Anna Błuś, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τα Δικαιώματα της Γυναίκας στη Δυτική Ευρώπη.
«Οι νόμοι έχουν τη δύναμη να δώσουν τη δυνατότητα δικαιοσύνης και να επηρεάσουν συμπεριφορές. Οι έρευνες δείχνουν επανειλημμένα ότι πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι δεν πρόκειται για βιασμό όταν το θύμα είναι μεθυσμένο, όταν φοράει αποκαλυπτικά ρούχα ή όταν δεν αντιστέκεται. Το σεξ χωρίς συναίνεση είναι βιασμός, τελεία και παύλα. Μέχρις ότου οι κυβερνήσεις εναρμονίσουν τις νομοθεσίες τους με αυτό το απλό γεγονός, οι δράστες του βιασμού θα συνεχίσουν να διαφεύγουν, με τα εγκλήματά τους να παραμένουν ατιμώρητα».
Το σεξ χωρίς συναίνεση είναι βιασμός
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), μία στις 20 γυναίκες στην Ε.Ε. έχει βιαστεί από την ηλικία των 15 ετών – περίπου 9 εκατομμύρια γυναίκες. Παρά τις συγκλονιστικές αυτές στατιστικές, λίγες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν το έγκλημα αυτό τόσο σοβαρά όσο θα έπρεπε στη νομοθεσία τους.
Από τις 31 ευρωπαϊκές χώρες που καλύπτει η ενημέρωση της Διεθνούς Αμνηστίας, μόνο η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Κύπρος, η Γερμανία, η Ισλανδία, το Λουξεμβούργο και η Σουηδία ορίζουν τον βιασμό ως σεξ χωρίς συναίνεση. Η Σουηδία άλλαξε τον ορισμό μόλις τους τελευταίους μήνες, έπειτα από πολύχρονη εκστρατεία της Διεθνούς Αμνηστίας και άλλων οργανώσεων. Η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Δανία θα είναι ενδεχομένως οι επόμενες χώρες που θα αλλάξουν τη νομοθεσία τους, ενώ οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι δηλώνουν δημοσίως ότι είναι ανοικτοί στη συζήτηση τροποποιήσεων στον νομικό ορισμό του βιασμού.
Ανάγκη για τροποποίηση της νομοθεσίας
Οι άλλες χώρες που αναφέρονται στην έρευνα και την έκθεση της Αμνηστίας είναι: Αυστρία, Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία και Ελβετία. Όλες αυτές οι χώρες έχουν νομικούς ορισμούς του βιασμού με βάση τη βία, την απειλή βίας, τον εξαναγκασμό ή την αδυναμία του θύματος να αμυνθεί. Ανησυχητικό είναι ότι ορισμένες χώρες κατηγοριοποιούν το σεξ χωρίς συναίνεση ως ξεχωριστό, μικρότερο αδίκημα, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα στους ανθρώπους ότι «ο πραγματικός βιασμός» εμφανίζεται μόνο όταν χρησιμοποιείται σωματική βία. Για παράδειγμα, στην Κροατία, η «σεξουαλική επαφή χωρίς συναίνεση» φέρει μέγιστη ποινή πέντε ετών, σε αντίθεση με τον βιασμό που φέρει μέγιστη ποινή δέκα ετών.
Σε ορισμένες χώρες, οι νόμοι περί βιασμού και σεξουαλικής βίας εξακολουθούν να πλαισιώνονται από εγκλήματα που σχετίζονται με την «τιμή» ή την «ηθική», υποστηρίζοντας την ιδέα ότι η κοινωνία έχει το δικαίωμα να ελέγχει τα σώματα των γυναικών. Στη Μάλτα, για παράδειγμα, τα σεξουαλικά αδικήματα εμπίπτουν στο κεφάλαιο «εγκλήματα που επηρεάζουν την ομαλή τάξη των οικογενειών».
Μετασχηματισμός των έμφυλων στερεοτύπων
Οι ορισμοί του βιασμού με βάση τη συναίνεση και οι νομικές μεταρρυθμίσεις δεν θα επιλύσουν τα πάντα στην αντιμετώπιση και την πρόληψη αυτού του πάντα παρόντος εγκλήματος, αλλά αποτελούν σημαντικά σημεία εκκίνησης. Ο καθένας και η καθεμία, ανεξάρτητα από το φύλο του/της, μπορεί να είναι θύμα βιασμού. Ωστόσο, είναι ένα έγκλημα που επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες και τα κορίτσια. Όπως δείχνει η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, οι προσπάθειες των γυναικών να αναζητήσουν δικαιοσύνη για βιασμό δεν παρεμποδίζονται μόνο από τους απαρχαιωμένους νόμους. Συχνά οι γυναίκες αντιμετωπίζουν προκαταλήψεις, απόδοση ευθυνών στο θύμα, αρνητικά στερεότυπα και μύθους, που προέρχονται συχνά από τους ίδιους τους αξιωματούχους που έχουν ως αποστολή την παροχή υποστήριξης, τη διερεύνηση και τη δίωξη εγκλημάτων σεξουαλικής βίας.
«Με την αλλαγή των νόμων και διασφαλίζοντας τον τερματισμό της απόδοσης ευθυνών στα ίδια τα θύματα και των στερεοτύπων των φύλων στις νομικές διαδικασίες, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπορούν να διασφαλίσουν ότι οι επόμενες γενιές των γυναικών δεν θα αναρωτιούνται ποτέ εάν ο βιασμός είναι δικό τους λάθος, και δεν θα αμφιβάλλουν ποτέ για το αν οι δράστες θα τιμωρηθούν. Και τελικά, θα προστατεύονται καλύτερα από τον βιασμό». «Ο βιασμός αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που θα έπρεπε πάντα να αναγνωρίζεται ως σοβαρό έγκλημα», δήλωσε η Anna Błuś.
Πηγή: diotima
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.