Αλληλεγγύη στην πράξη – Συλλογικές δράσεις αυτοοργάνωσης για την προστασία των ίδιων, αλλά και της τοπικής κοινωνίας στη Λέσβο από την πανδημία
Μέχρι τώρα ευπαθείς ομάδες θεωρούνται εκείνες των ατόμων που είναι άνω των 60-70 ετών και αντιμετωπίζουν διάφορες παθήσεις. Στο προσφυγικό καμπ όμως της Μόριας Λέσβου, σ΄ αυτή την κατηγορία ανήκει καθένας σχεδόν από τους 20.000 και πλέον ανθρώπους που έχουν στοιβαχτεί εκεί, ανεξαρτήτως ηλικίας. Υποσιτίζονται και ζουν σε συνθήκες αθλιότητας, διαβιούν μέσα σε τέντες, στο κρύο και στη λάσπη. Ένας ακόμη θάνατος μικρού παιδιού στον καταυλισμό, της εξάχρονης προσφυγοπούλας από φωτιά, υπογραμμίζει ξανά το μέγεθος της εγκατάλειψης του καταυλισμού από την Πολιτεία.
Απέναντι στο γιγάντιο κύμα εξάπλωσης του κορωνοϊού σε όλο τον κόσμο οι πρόσφυγες είναι ανοχύρωτοι. Δεν μένουν όμως με σταυρωμένα τα χέρια. Σε συντονισμό με τοπικές πρωτοβουλίες, οι πρόσφυγες προχωρούν σε συλλογικές δράσεις αυτοοργάνωσης για την προστασία των ίδιων αλλά και της τοπικής κοινωνίας στη Λέσβο από τον κορωνοϊό. Το τρίπτυχο των δράσεων περιλαμβάνει την ενημέρωση του πληθυσμού, τη δημιουργία προστατευτικών μασκών και την προσπάθεια για τήρηση των απαραίτητων μέτρων ασφαλείας στα σούπερ μάρκετ από όπου κυρίως ψωνίζουν οι αιτούντες άσυλο.
Στο πλευρό των προσφύγων βρίσκονται το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας και η οργάνωση Stand by me Lesvos. Για τις δράσεις που γίνονται μας μίλησε στην «Αυγή» η Κατερίνα Καλφοπούλου, μαθηματικός στο σχολείο, η οποία έχει επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη, όπου διαμένει, λόγω των προληπτικών μέτρων, ωστόσο βρίσκεται σε καθημερινή επαφή με τη Λέσβο κι είναι από τις πρωτεργάτριες των δράσεων αλληλεγγύης.
«Ξεκινήσαμε από την προηγούμενη Δευτέρα με πολύ συστηματικό τρόπο την ενημέρωση και απευθυνόμενοι πρώτα στους ντόπιους δημιουργήσαμε μία σελίδα ενημέρωσης στο Facebook».
Η σελίδα λέγεται «Ενημέρωση για τον κορωνοϊό στη Λέσβο. Εκεί κοινοποιούνται οδηγίες πρόληψης και video, τα οποία έχουν παραχθεί από τους εκπαιδευτικούς σε συνεργασία με τους μαθητές. Ωστόσο, το κλείσιμο των σχολείων είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί η δημιουργία των βίντεο. Οι δράσεις όμως συνεχίστηκαν.
Ενημέρωση ακόμη και σε σπάνιες διαλέκτους
Η πρωτοβουλία ενημέρωσης του σχολείου συνέβαλε στη δημιουργία ομάδας ενημέρωσης από αιτούντες άσυλο, οι οποίοι πηγαίνουν στις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ και ενημερώνουν τους συμπατριώτες τους για το πώς πρέπει να προσεγγίζουν τους χώρους και τα ταμεία. «Απευθυνθήκαμε κυρίως στα νεαρά παιδιά του καμπ, τα οποία ανταποκρίθηκαν αμέσως. Μεταξύ άλλων, έφτιαξαν χειρόγραφες ενημερώσεις σε όλες τις γλώσσες, ακόμη και σε διαλέκτους που δεν είναι ευρύτερα γνωστές. Οι αφίσες τοιχοκολλήθηκαν παντού».
Κάπου εκεί εμφανίστηκε η αστυνομία, η οποία επιχείρησε να εμποδίσει την αφισοκόλληση, θεωρώντας πως γίνεται κάποιο επαναστατικό κάλεσμα. Τελικά η παρεξήγηση λύθηκε, αφού τους εξηγήθηκε ότι το κείμενο της αφίσας ήταν «ακίνδυνο».
Σημαντική στο κομμάτι της ενημέρωσης είναι επίσης η συμβολή της Stand by me Lesvos, η οποία, διαβάζουμε στην τοπική ιστοσελίδα “Στο Νησί»:
* Έχει δημιουργήσει σελίδες στο Facebook με οδηγίες πρόληψης στα αραβικά, στα φαρσί, στα γαλλικά, στα αγγλικά και στα ελληνικά.
* Φροντίζει για την αξιοποίηση των προσφύγων γιατρών και νοσηλευτών που ζουν στον καταυλισμό, ώστε να μην καταρρεύσει, όσο το δυνατόν, το σύστημα Υγείας στο νησί.
* Φροντίζει για την εύρεση από ευρωπαϊκές πηγές των αναγκαίων ειδών, όπως αντισηπτικά κ.λπ., στα οποία παρατηρείται έλλειψη στο νησί.
* Ράβουν για πρόσφυγες και ντόπιους
«Μετά από αυτή την πρώτη φάση ταχύτατης ενημέρωσης και καμπάνιας», ακολούθησε η παρασκευή των μασκών. Η ιδέα αγκαλιάστηκε με μεγάλη χαρά και ζήλο. «Η σκέψη ήταν πως πρέπει να είμαστε έτοιμοι όταν φτάσει εδώ ο ιός. Χρειάζονταν μάσκες. Επομένως, αφού δεν υπήρχαν, επιστρατεύτηκαν οι γυναίκες πρόσφυγες που ήξεραν να γαζώνουν. Τους βρήκαμε ραπτομηχανές και πολλά μέτρα ύφασμα. Με οδηγίες από το ‘Ιντερνετ, κατάφεραν πολύ γρήγορα να αφομοιώσουν την τεχνοτροπία και, την πρώτη ημέρα μόνο, έφτιαξαν 300 μάσκες σε διάφορα μεγέθη. Τις επόμενες ημέρες η παραγωγή αυξήθηκε κι άλλο. Το ζητούμενο ήταν να έχουμε έναν ικανό αριθμό για όσους πηγαίνουν για ψώνια, αλλά και όσους ενδεχομένως νοσήσουν».
Όπως αναφέρει στην «Α» η Κ. Καλφοπούλου, υπάρχει η πρόθεση να δοθούν μάσκες και στους ντόπιους, εφόσον παραστεί ανάγκη. «Δεν διαχωρίζουμε τους ανθρώπους. Αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα από κοινού. Όποιος έχει την ανάγκη, αμέσως θα πρέπει να την καλύψουμε». «Ο ιός δεν κοιτά ούτε χρώμα, ούτε φυλή, ούτε καταγωγή, ούτε γλώσσα», είχε πει ακόμη, εύστοχα, κατά την έναρξη των δράσεων, ο Μιχάλης Αϊβαλιώτης, διευθυντής του σχολείου δεύτερης ευκαιρίας.
Εδώ και λίγες ημέρες έχουν οργανωθεί επίσης ομάδες προσφύγων, οι οποίες πηγαίνουν για τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ. «Υπάρχουν ομάδες απ’ όλες τις εθνότητες κι έχουν δοθεί ειδικά περιβραχιόνια. Δεν επιτρέπεται να πηγαίνουν περισσότεροι από εκατό άνθρωποι και πρέπει ταυτόχρονα να τηρούν τις αποστάσεις».
Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η Κ. Καλφοπούλου τονίζει ότι οι πρόσφυγες «άρχισαν να νιώθουν και πάλι άνθρωποι». Νιώθουν σημαντικοί και δημιουργικοί. Μέρος μιας ομάδας στην οποία ο καθένας προσπαθεί να είναι χρήσιμος για το κοινωνικό σύνολο, τόσο εντός όσο και εκτός των ορίων του καμπ.
*Το κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτα στην Αυγή
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.